Gerechten uit de keuken van Noord-Macedonië
Охридска рибена чорба – Ohridska ribena čorba
Vissoep uit Ohrid
Op Driekoningen, 6 januari, wordt het bezoek van de drie wijzen uit het oosten aan het pasgeboren kindeke Jezus herdacht. Solemnitas Epiphaniae Domini, zoals dat heet in het Latijn. Dat komt van het Griekse ἐπιφάνεια, epiphaneia, wat ‘verschijning’ betekent. Het feest is namelijk ontstaan in het Oosterse christendom, waar het, ook nu nog, de verschijning van de vleesgeworden Zoon van God op aarde viert. Daarbij worden de tekenen van de goddelijkheid van Christus herdacht: de geboorte uit de maagd Maria, de aanbidding van de wijzen uit het Oosten en de doop van Jezus door Johannes de Doper. Niet op 6, maar op 19 januari, want de Orthodoxe kerk rekent nog steeds volgens de Juliaanse kalender, die twee weken achterloopt op de Gregoriaanse.
Een belangrijk onderdeel van de festiviteiten wordt ingevuld door een groep onverschrokken jongelieden die in het ijskoude water van meer, rivier of zwembad springen om er een houten kruis te bemachtigen dat er door een priester in wordt gegooid. Zo ook in het Meer van Ohrid. Degene die het kruis te pakken krijgt valt het hele komende jaar voorspoed en geluk ten deel. Voor de anderen is er meer dan voldoende troost in de vorm van warme wijn en cognac, gefrituurde plasici (kleine visjes) en -last but not least- enorme hoeveelheden van de traditionele vissoep van Ohrid, een soep die wordt gemaakt van groenten, wat kruiden en natuurlijk vis. Meestal is dat alleen forel, maar andere soorten zoetwatervis mogen er ook in. De soep wordt opgediend met een schaaltje salamurika erbij, een pittig sausje van pepers en knoflook. Niet alleen met Epifanie, maar het hele jaar door verkrijgbaar in zo ongeveer iedere eetgelegenheid aan het meer van Ohrid.
Voor deze vissoep uit Ohrid hebben we nodig:
1 grote forel (van 1 – 1½ pond)
1 ui
1 stengel bleekselderij
3 wortelen
2 laurierbladeren
10 korrels zwarte peper
zout
2 dl. zure room
2 el. bloem
1 bosje bladpeterselie
100 gr. kuit (eitjes) van forel
Eerst maken we de soep. Pel de ui en snij hem in tweeën. Snij de stengel bleekselderij en de wortelen in een paar grote stukken. Doe alles in een pan samen met de laurierbladeren, de peperkorrels en een flinke snuf zout, giet er 1½ liter water bij, breng het aan de kook en laat het een half uurtje op een heel zacht vuurtje trekken.
Nu gaat de forel erin. Eerst even van binnen en van buiten goed afspoelen. Is het beest te groot voor je pan, snij hem dan in twee of drie stukken. Hou het water tegen de kook aan en pocheer de vis gaar, tot het vlees makkelijk van de graten loslaat.
Haal de vis uit de soep en haal het visvlees van de graten. Vergeet de kieuwen niet. Maak het visvlees niet fijn; we willen zo mogelijk wat grotere stukken. Haal ook de wortels uit de soep en haal ze over een grove rasp.
Zeef de soep en breng ze opnieuw aan de kook. Meng 2 dl. zure room met twee el. bloem. dat roer je door de kokende soep. Doe nu de stukken vis en de wortelen in de soep. Doe er een bosje grof gehakte peterselie bij. Proef af op peper en zout, doe er de visse-eitjes bij en laat het nog een paar minuutjes heel zachtjes doorwarmen.
Serveer deze vissoep met wat knapperig brood en een schaaltje salamurika.
саламурика – salamurika
1 bol knoflook
1 – 2 gedroogde hete peper(s)
1 tl. azijn
3 – 4 takjes lavas
1 el. van de vissoep
zout
Maak de tenen knoflook los van de bol, pel ze en maak ze samen met de gedroogde peper(s) en de theelepel azijn in een vijzel of keukenmachine fijn. Doe er een lepel van de vissoep bij en de gehakte lavas en kruid het royaal met zout.
