Categorie archieven: Bosnië en Herzegowina

Bosnië en Herzegovina – Bosnische recepten – gerechten uit Bosnië en Herzegovina – de Bosnische keuken

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Hurmašice
Suikergebakjes

Hurmašice – suikergebakjes – zijn een eenvoudig te maken lekkernijtje van een deeg van eieren, bloem en suiker. Ze worden gebakken in de oven en meteen daarna, als ze nog gloeiend heet zijn, overgoten met koud suikerwater. De hurmašice zuigen in een kwartiertje tijd het water op en zijn dan boterzacht, mierzoet en klaar om te eten.

In Turkije kennen ze dit gebak als kalburabastı. Zoals bij wel meer Bosnische gerechtjes -bijvoorbeeld lokum, sogan dolma, cevapcici en Bosnische koffie– is ook hier duidelijk de nalatenschap van de Ottomaanse overheersing in te herkennen.

Hurmašice - suikergebakjes

Voor het deeg van onze hurmašice – suikergebakjes hebben we nodig:
3 eieren
2 kopjes suiker
2 kopjes olie
1 zakje bakpoeder
600 – 700 gr. bloem

en voor het suikerwater:
8 kopjes suiker
2 zakjes vanillesuiker
9 kopjes water
eventueel: het sap van 1 citroen

Hurmašice - suikergebakjes
Verwarm de oven voor op 200ºC.


Klop de eieren los met de suiker en de olie. Doe er het bakpoeder bij en voeg geleidelijk zoveel bloem toe tot je een stevige, maar nog wel soepele massa hebt. Trek van dit deeg stukjes af en vorm er balletjes van ter grootte van een forse walnoot, maar dan een beetje langwerpig. Druk ze lichtjes plat en druk er (met bijvoorbeeld een rasp) kleine gaatjes in.

Hurmašice - suikergebakjes
Vet een bakblik in met een heel klein beetje olie, leg er de balletjes op en zet ze in de voorverwarmde oven tot ze goudbruin zijn. Dat duurt 20 tot 30 minuten.


Intussen los je de suiker en de vanillesuiker op in het water en roer je er het sap van de citroen door. Dit suikerwater giet je koud over de goudbruin gebakken, gloeiend hete hurmasice. In een goed kwartier tijd hebben ze al het water opgezogen en zijn ze koud genoeg om te eten.

 

Hurmašice
download dit recept

Bosnische recepten       Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Bosanski lokum
Bosnisch genot

“Bosnisch Genot”; zo luidt de vertaling van de naam van dit traditionele lekkernijtje van suiker, boter, bloem en ei. Het is uiterst simpel om te maken en uiterst lekker om te eten. We doen twee recepten: het eerste de gewone, met suiker, en als tweede de geliefde versie met kokos.

lokum

Bosanski lokum
Bosnische lokum

500 gr. bloem
250 gr. boter
170 gr. poedersuiker
1 ei
extra poedersuiker

Meng de bloem met de 170 gr.poedersuiker. Roer er het ei door en de zachte boter. (Boter maak je heel eenvoudig zacht door het een paar seconden in de magnetron te zetten). Kneed het tot een fijn deeg.

Verdeel het deeg in 4 – 5 stukken. Bestuif je werkblad dit keer niet met bloem. Vorm lange rollen van de stukken deeg, iets dikker dan een vinger, en snij die in stukjes van ongeveer 7 cm. lang.

Leg de rolletjes op een droge bakplaat en zet de plaat in een op 180ºC. voorverwarmde oven. Laat de lokumi 10 minuten bakken, verlaag dan de temperatuur naar 140ºC. en bak ze nog eens 15 minuten.

Zodra ze uit de oven komen rol je ze meteen door de poedersuiker. Laat ze afkoelen.

Lokumi sa kokosom
Lokum met kokos

3 eiwitten
3 el. poedersuiker
250 gr. boter
3 el. olijfolie
100gr gemalen kokos
1 zakje vanillesuiker
1 zakje bakpoeder
bloem
poedersuiker

Klop de drie eiwitten stijf met 3 el. poedersuiker. Maak de boter zacht in de magnetron en meng het erdoor. Doe er vervolgens 3 el. olie bij, de kokos, het zakje bakpoeder, de vanillesuiker en zoveel bloem als nodig is om een mooi glad deeg te krijgen. Kneed het allemaal maar eens flink door.

Verdeel het deeg in 4 – 5 stukken. Vorm elk stuk tot een lange rol, iets dikker dan een vinger, en snij het in stukken van 7 cm. Leg de rolletjes op een droge, dus niet ingevette, bakplaat.

Zet de plaat in een op 180ºC. voorverwarmde oven. Na 10 minuten verlaag je de temperatuur naar 140ºC. Bak ze een kwartiertje verder. Rol ze onmiddellijk door de poedersuiker en laat ze dan afkoelen.

De lokumi kun je bewaren in een afgesloten (plastic) doos.

 

Lokum
download dit recept

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Zeljanica
Burek met spinazie

Weliswaar is de naam van dit gerecht vertaald als “burek met spinazie”, maar dat is eigenlijk onjuist, want in Bosnië noemen ze burek alleen burek als er vlees in zit. Al het andere gebak van filodeeg met een vulling noemen ze pita. De traditionele pitas worden genoemd naar het ingrediënt van de vulling: zo is een “sirnica” gevuld met plattekaas (mladi sir = jonge kaas); een “krompiruša” is gevuld met aardappel (krompir) en “tikvenica” met pompoen.

Deze “zeljanica” heeft een vulling van spinazie. Weliswaar is spinazie “špinat” in het Bosnisch maar weet dat “zelena” groen betekent, en dat “željezo” het woord is voor ijzer, waarvan spinazie, zo hebben wij ons laten wijsmaken, een hoog gehalte zou hebben. Het groene spul is verder rijk is aan caroteen, vitamine E en antioxydanten. Puur krachtvoer dus, deze zeljanica. Mornar Popaj (Popeye the Sailorman) zou er niet van af kunnen blijven.

burek - spinazietaart - zeljanica

Bosnische pitas zijn gewoonlijk gevormd als grote ronde “slakken”. Daartoe wordt de vulling in een lange strook deeg gerold, die weer wordt opgerold tot een cirkel. In dit recept voor zeljanica gaat het iets eenvoudiger: hier worden de vellen deeg en de laagjes vulling om en om in een bakblik gelegd.

Voor deze burek – spinazietaart – zeljanica – hebben we nodig:
2 pond filodeeg (diepvries)
6 eieren
1 pond feta
1 pond afgeroomde (magere) kwark
1 pond roomkaas
1 pond spinazie: gekookt, uitgelekt en fijngehakt
2 kopjes volle melk
1 kopje plantaardige olie

burek - spinazietaart
Ontdooi het filodeeg en laat het op kamertemperatuur komen.


Verwarm de oven voor op 200ºC.

burek - spinazietaart
Klop de eieren los en meng er de feta door. Gebruik een aardappelstamper om de kaas fijn te maken. Roer er de kwark, room, kaas, spinazie en melk onder.


Vet een groot bakblik (Ø25 cm., 10 cm. hoog) in met olie. Leg er drie of vier vellen filodeeg in. Laat het deeg over de randen hangen. Besprenkel ze met olie en een klein beetje water.

burek - spinazietaart
Leg 1½ kopje van de vulling op het filodeeg en bedek het met drie of vier vellen. Opnieuw besprenkelen met olie en water, opnieuw 1½ kopje vulling erover en zo verder tot alles op is. Sluit af met 3 – 4 vellen filodeeg. Die besprenkel je met alleen olie; geen water. Vouw de over de randen hangende vellen deeg naar binnen en stop ze een beetje tussen de randen van de vorm.


Schuif de burek – spinazietaart – zeljanica – pita sa špinatom – of hoe je het ding ook wil noemen – in de voorverwarmde oven en bak hem in 45 minuten gaar en goudbruin.

 

Zeljanica
download dit recept

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Pita sa sirom (Sirnica)
Burek met kaas

In Bosnië noemen ze burek -het hartige baksel van laagjes deeg met een vulling ertussen- alleen burek als er vlees in zit. Het andere gebak noemen ze pita. De traditionele pitas worden genoemd naar het ingrediënt in de vulling. Zo is deze “sirnica” gevuld met plattekaas (mladi sir = jonge kaas); een “zeljanica” heeft een vulling van spinazie en kaas; een “krompirusa” is gevuld met aardappelen en een “tikvenica” met pompoen. Bosnische pitas zijn gevormd als grote slakken die in een ronde schaal passen of als kleinere ronde dropveters.

Het traditionele pita-maken vraagt om vaardigheid en een beetje vindingrijkheid. Het deeg wordt namelijk uitgerold tot tamelijk onhandelbare lappen van zo’n twee meter. Voor die klus gebruiken ze in Bosnië de eettafel: ze spreiden er schone katoenen handdoeken of lakens over uit en gebruiken een dunne deegroller van een meter lang om het deeg uit te rollen. Als je dat allemaal niet ziet zitten dan verdeel je het deeg gewoon in kleinere porties, rol je ze uit met je huis-tuin-en-keukenroller en maakt in plaats van één grote pita een paar kleine. Smaak = hetzelfde. Echt waar.

Burek - pita sa sirom

Voor onze burek – pita sa sirom hebben we nodig:
1 kopje water
½ theelepel zout
4-5 el. (zonnebloem)olie
350 gr. bloem

500 gr. plattekaas of feta
3 eieren
zout

Burek - pita sa sirom
Neem een middelgrote kom of schaal met hoge randen. Giet daar het water in, het zout, de zonnebloemolie en een beetje bloem. Roer het krachtig en energiek met een houten lepel door. Blijf roeren en voeg steeds een beetje bloem toe, tot je een massa hebt die er eerst uitziet als pannenkoekbeslag. en gaandeweg op een soepel, zacht deeg wordt. Misschien dat je iets meer bloem nodig hebt. Leg je lepel aan de kant, bestuif je handen met bloem en kneed het deeg krachtig en langdurig door. Het deeg moet soepel zijn om het te kunnen uitrollen tot een flinterdun vel, en die soepelheid bereik je door lang en energiek te kneden. Druk tijdens het kneden het deeg tussen je handpalmen plat, smijt het af en toe in de kom en schud de kom wat heen en weer, zodat het deeg de zijkanten raakt.


Pfoeh.

Burek - pita sa sirom
Nu neem je een vierkante afsluitbare bak van roestvrij staal. Geen bak van staal? Neem dan een bak van plastic. Geen vierkante plastic bak? Neem een ronde, en als je die ook niet hebt dan gebruik je je fantasie. Die bak vet je in met wat olie. Doe het deksel op de bak en schud zodat het deeg de vorm van de bak aanneemt. Zet het in de koelkast en laat het een paar uur rusten. Het beste is om het een hele nacht te laten staan, daardoor zal het deeg nog soepeler worden.


Nu maken we de vulling: klop de eieren los, meng het met een snuf zout en de plattekaas en meng het goed dooreen. Zet het even opzij.

Burek - pita sa sirom
Verwarm de oven voor op 200ºC.


Nu rollen we het deeg uit. Spreid een katoenen doek of kleed uit op een groot werkvlak. Strooi er wat bloem over. Haal het deeg uit de koelkast en leg het in het midden van het werkblad. strijk het met je handpalm lichtjes glad en rol het naar alle kanten uit tot een zo dun, dun, dun mogelijke lap. Schep er de vulling erop, rol het op tot een slak oprollen en leg het op een lichtjes ingevette plaat of bakblik. Schuif je burek – pita sa sirom – sirnica in de oven en bak het goudbruin.

 

Sirnica
download dit recept

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Krompiruša
Aardappeltaart

Een Bosnisch succesnummer is het, deze krompiruša of hartige aardappeltaart. Een deeg van bloem en water wordt heel dun uitgerold en gevuld met geraspte aardappelen. Het is heel eenvoudig te maken, aan ingrediënten kost het je drie keer niks en het is nog lekker ook. Wat wil een mens nog meer?

Aardappeltaart - krompiruša

Voor deze hartige aardappeltaart – krompiruša hebben we niet veel nodig:
400 gr. aardappelen
700 gr. bloem
4 – 4½ dl water
olie
zout en peper

Aardappeltaart - krompiruša
Verwarm je oven voor op 200ºC.


Voor het deeg meng je de bloem met een klein beetje olie, een flinke snuf zout en het warme water, zoveel als nodig is om een soepel deeg te krijgen. Verdeel het in 4 stukken en rol er ballen van. Wrijf ze in met olie en laat ze zo eventjes rusten.

Aardappeltaart - krompiruša
Ondertussen maken we al net zo eenvoudig de vulling: schil de aardappelen en rasp ze op een heel fijne rasp. Meng ze met peper en zout.


Bestuif een werkblad met een beetje bloem. Rol er de deegballen op uit tot langwerpige, zo dun mogelijke lappen. Het geeft niet als er hier en daar een gaatje in scheurt: daar merk je straks niets meer van. Leg op een van de lange zijden ¼ van de geraspte aardappels. Rol het op tot een langwerpige rol. Doe zo ook met de andere drie ballen. Vet een bakblik in met olie. Leg de rollen deeg er opgerold in (net als een verse worst of een dropveter) hetzij als één hele grote, hetzij als vier kleinere, wat misschien wel zo praktisch is. Bestrijk ze ruimhartig met olie.

Aardappeltaart - krompiruša
Bak de aardappeltaart in de voorverwarmde oven tot ze goudbruin zijn. Dat zal een klein kwartiertje gaan duren.


Serveer de krompiruša met een flinke kwak zure room.

Wat er niet wordt opgegeten bewaar je in plasticfolie in de vriezer. Als je de krompiruša weer nodig hebt laat je hem ontdooien en zet je hem in een koude oven. Draai de oven op 200ºC. en wacht tot hij heet is. Deze aardappeltaart kun je ook heel goed in de magnetron ontdooien en/of opwarmen.

 

Krompiruša
download dit recept

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Uštipci
Oliebollen

Uštipci, ook wel uštipke, zijn in heel voormalig Joegoslavië een goede traditie. Het zijn eigenlijk gewoon oliebollen, maar dan doorgaans van een iets kleiner formaat en gemaakt van een deeg waarin zure room wordt verwerkt in plaats van bier of melk. Vaak worden de bollen gevuld, b.v. met appel of pompoen, maar die vulling hoeft zeker niet zoet te zijn. Ook kaas of vlees wordt regelmatig aangetroffen in de uštipke. De gewone, ongevulde uštipci eet je niet met poedersuiker, zoals wij dat doen, maar met allerlei uiteenlopende zaken als honing, kajmak, feta, confituur of nutella.

oliebollen - uštipci

Voor een hele schaal vol van deze oliebollen – uštipci – hebben we nodig:
4 eieren
1 kop zure room
250 gr. bloem
1 zakje bakpoeder (12 gr.)
zout
olie om te frituren

Oliebollen - uštipci
Breek de eieren boven een kom. Klop ze samen met de room los en doe er geleidelijk de bloem, het bakpoeder en een snuf zout bij. Blijf kloppen tot je een glad beslag hebt. Laat het een half uurtje rusten.

Oliebollen - uštipci
Verhit de olie in een kleine pan. Doe steeds een lepel van het deeg in de olie en bak ze op een matige temperatuur. Zodra ze gaan kleuren draai je de ballen om. Mooi bruin en knapperig bakken.

Oliebollen - uštipci
Laat de oliebollen – uštipci uitlekken op keukenpapier.

 

Uštipci
download dit recept

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Kolač sa bundevom i orasima
Taart met pompoen en walnoten

Het is een klassieker in alle landen van het voormalige Joegoslavië, dit smakelijke gebak van pompoen, worteltjes en walnoten. Met het glazuurlaagje van roomkaas, boter en suiker ziet deze taart er extra feestelijk uit.

Taart van pompoen en walnoten

Voor deze taart van pompoen en walnoten hebben we nodig:
200 gr. bloem
2 tl. bakpoeder
1 el. kaneel
200 gr. suiker
4 eieren
350 ml. olie
275 gr. gehakte walnoten
300 gr. fijn geraspte pompoen
100 gr. fijn geraspte wortelen

100 gr. roomkaas
40 gr. boter
100 gr. suiker
1 – 2 zakjes vanillesuiker

Taart van pompoen en walnoten
Verwarm de oven voor op 220º C.


Zeef de bloem boven een kom en meng het met de kaneel en het bakpoeder.

Taart van pompoen en walnoten
Klop de eieren los met de suiker en meng daar de olie, het bloem/kaneel/bakpoeder-mengsel en de gehakte noten onder. Rasp er de pompoen en de wortelen boven. Meng alles goed. Vet een bakblik van ø28 cm. in met olie en bestrooi het lichtjes met wat bloem. Giet het beslag in de vorm en zet het in de voorverwarmde oven. In ongeveer 50 minuten bak je de taart gaar. Controleer het even met een houten prikker: als die er weer droog uitkomt is de taart goed.


In een steelpannetje meng je de roomkaas, boter, suiker en vanillesuiker. Laat het op een heel zacht vuurtje smelten en giet het over de afgekoelde taart.

 


download dit recept

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Prijesnac
Maïsbrood met kaas

Uit welk van de streken van het voormalige Joegoslavië deze prijesnac nu eigenlijk stamt laten we in het midden. Bosnië en Herzegovina; Servië; Montenegro; Kroatië; het gerechtje is overal even populair. Geen wonder ook. Het is een uiterst simpel recept voor een uiterst smakelijk en luchtig baksel van maïsmeel, eieren en kaas. Misschien niet goed voor de lijn, met al die kaas en olie, maar wel verdraaid lekker. Bijvoorbeeld voor de lunch, met -nu we toch bezig zijn- een ferme kwak zure room erop. Misschien nog een frisse salade erbij?

Prijesnac

Voor deze prijesnac hebben we nodig:
300 gr. fijn maïsmeel
1 dl. olie
3 dl. melk
300 gr. geraspte kaas
1 snufje zout
3 eieren
1 zakje droge gist

"
Het recept is kinderlijk eenvoudig. Neem een grote kom, doe er alle ingrediënten in en meng het eens flink door elkaar. Giet het spul in een lichtjes ingevette bakvorm of ovenschaal en schuif het in een op 200ºC. voorverwarmde oven.

Prijesnac
Om en nabij de twintig minuten later zou je prijesnac mooi goudbruin moeten zijn. Is het nog niet zo ver, dan wacht je nog een paar minuten. Snij het baksel in stukken en eet het warm, met een smakelijke kwak zure room of een lepel stevige yoghurt.

 

Prijesnac
download dit recept

Bosnische recepten      Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Grah s kiselim vrhnjem
Bonen met zure room

Ovenschotels van bonen, al dan niet vegetarisch, zijn op de hele Balkan populair. Het is goedkoop, het is voedzaam, je hebt er niet erg veel werk aan, het kan nauwelijks mislukken en er zit altijd wel genoeg van in de pot voor als er onverwacht iemand aanschuift. Maar het belangrijkste is wel dat zo’n lekkere, smeuïge, dikke bonenschotel altijd garant staat voor een hartverwarmend staaltje troostvoedsel. Want het kan in de winter aardig koud worden op de Balkan, en dan kun je dat best wel gebruiken. Overigens ook in de zomer niet te versmaden, zo’n smakelijk bordje vol gebakken bonen met room.

Bonen met room

Voor deze vegetarische ovenschotel van bonen met room hebben we nodig:
500 gr. witte bonen
2 uien
2 dl. zure room
1 dl. olie
zout en peper

Bonen met room
Week de bonen een nacht in water. De volgende dag giet je ze af. Zet ze opnieuw onder water en breng ze aan de kook. Laat ze 5 minuten koken, giet ze dan weer af, ververs het water, breng het opnieuw aan de kook en kook de bonen rustigjes tot ze gaar, maar nog wel stevig zijn.


Ondertussen heb je meer dan tijd genoeg om de uien in ringen te snijden. Bak ze in wat olie zachtjes goudgeel.

Bonen met room
Verwarm de oven voor op 180ºC.


Vet een ovenschaal in. Daar gaan de gekookte bonen in. Verdeel er de gebakken uien overheen. Giet er de rest van de olie over, kruid het ruimhartig met zout en vooral peper en giet er dan de room overheen. Zet de schaal in de oven en laat de bonenschotel in een half uur gaar bakken.

Voor een wat pittiger ovenschaaltje verstop je een Spaans pepertje of twee tussen de bonen om gezellig mee te bakken in de oven.

 

Bonen met room
download dit recept

Bosnische recepten       Gerechten uit de keuken van Bosnië en Herzegovina

 

Kljukuša
Aardappelkoek

Een onweerstaanbaar en uiterst simpel gerecht. Zo zien we het graag, vooral als het ook nog eens spotgoedkoop is. En dat is het, deze Bosnische kljukuša of aardappelkoek. het recept gaat zo: geraspte aardappelen worden gemengd met wat kruiden, bloem en een scheut olie. Dat wordt op een bakplaat uitgespreid en in de oven gebakken. De kljukuša wordt opgediend met een ferme kwak zure room of met kaas. Allebei mag ook natuurlijk; daar gaan we niet flauw over doen.

Kljukuša - aardappelkoek

Voor deze Bosnische kljukuša – aardappelkoek – hebben we nodig:
2 kg. aardappelen
150 gr. bloem
1½ dl. olie
1 flinke el. vegeta, of anders gewoon zout
evt. wat peper
een beetje olie om het bakblik in te vetten
een beetje boter

Kljukuša - aardappelkoek
Verwarm de oven voor op 250ºC.


Vet een groot bakblik of bakplaat in met wat olie. Neem een grote, want de laag aardappelen mag niet te dik zijn (Als je een klein oventje hebt neem je van alles gewoon de helft). Verwarm bakblik/plaat mee in de oven. Op die manier zal de bodem van de aardappelkoek straks knapperig zijn en niet aan het blik blijven kleven.

Kljukuša - aardappelkoek
Schil de aardappelen en rasp ze op een grove rasp boven een vergiet. Spoel ze goed af met water en laat ze goed uitlekken. Doe de geraspte aardappelen in een grote kom en meng ze met de vegeta, evt. wat peper, de olie en de bloem. Verdeel het aardappelmengsel gelijkmatig over de hete bakplaat. Pas op voor je handjes. Schuif het in de oven en bak het in een half uur goudbruin.


Na het halve uur smeer je de bovenkant van de aardappelkoek in met een klont boter. Zet de kljukuša nog heel even terug in de oven.


Serveer de kljukuša -aardappelkoek met zure room, (feta)kaas of romige yoghurt.

Wat ook erg lekker is, is om de aardappelkoek na het bakken te bestrijken met zure room of te bestrooien met feta, en hem dan nog even terug in de oven te zetten.

 

Kljukuša - Aardappelkoek
download dit recept