Goulash – een smakelijke geschiedenis (3)
Naast de taal richtte het verzet zich ook tegen de “Duitse” kleding van hoed, frak en kniekousen, die massaal werd ingeruild voor een “Hongaarse” dracht. Omdat niemand wist hoe die Hongaarse dracht er eigenlijk uit zou moeten zien werd het een bonte pastiche van 17de-eeuwse kledij en de kleurrijke uniformen van de huzaren-regimenten, die resulteerde in schilderachtige uitdossingen vol tressen en bont. De adel verruilde de koets voor rijpaard, laarzen en sporen, hing de elegante degen aan de kapstok en gordde zich de brede Hongaarse sabel om. In steden en dorpen werden brandstapels ontstoken waarop, naast de keizerlijke verordeningen, de Duitse hoeden werden verbrand, en waagde iemand het om zich toch nog op straat te vertonen in Duitse kledij, dan werden hem de kleren letterlijk van het lijf getrokken.
Door alle goed bedoelde, maar veel te veel en veel te overhaast doorgevoerde maatregelen had de keizer Hongarije aan de rand van een regelrechte revolutie gebracht. In januari 1790 zag een verbitterde en inmiddels doodzieke Jozef zich dan ook gedwongen om de meeste van zijn hervormingen te herroepen. Op 18 februari, terwijl hij op sterven lag, werd de Stefanskroon uit de schatkamer van de Hofburg gehaald en met groot ceremonieel terug naar Hongarije gebracht, waar ze na een ware triomftocht in Boedapest werd ingehaald onder een feestgedruis vol kanongebulder, klokgelui, fakkels, kaarsen, gloedvolle redevoeringen en gratis wijn en kippen voor de bevolking.
Niets is beter geschikt om de sluimerende nationalistische gevoelens van een volk aan te wakkeren dan uiterlijkheden als taal, kleding of een symbolisch voorwerp als een kroon, en het was in deze geest dat de goulash, dat eenvoudige, nederige gerechtje van gekookt vlees en uien, steeg tot de status van nationaal gerecht van Hongarije.
© 2016, M.S.F. Wick
