Gerechten uit de keuken van Kroatië
Pržene gavuni
Gefrituurde visjes
Een van de aangenaamste geneugten die een zonovergoten, zomerse dag aan de kust te bieden heeft is een terrasje met uitzicht over het water, met daarop een stoel en een tafeltje waarop een paar nijvere, blijmoedige handen een fris glaasje wit en een bordje vol met van die kleine goudbruin gefrituurde visjes voor je hebben neergezet. Aan de Dalmatische kust zal dat dan in veel gevallen een bordje gavuni zijn.
De gavun, een Mediterraans visje dat de latijnse naam Atherina hepsetus heeft gekregen, behoort tot de familie van Atherinidae: de koornaarvissen. Die wijsheid hebben we natuurlijk gehaald bij Wikipedia, want van taxonomie hebben we net zoveel kaas gegeten als een koe van het leggen van eieren.
De gavun is een vrij langgerekt, slank visje, met een wat vooruitgestoken bekje met kleine tandjes. Het is zilverachtig wit, wat donkerder op de rug, met een lichtblauwe horizontale streep over de zijden. Het volgroeide visje is zo rond de 15 cm. lang, en hoewel het maar een klein beestje is, is het echte carnivoor; een plaag voor minuscule diertjes als roeipootkreeftjes en andere kleine kreeftachtigen. Dat is jammer voor de kreeftjes, maar gunstig voor ons, want de smakelijkste vissen zijn doorgaans roofvissen, ook als het zulke onderdeurtjes zijn.
De soort die ze in Dalmatië doorgaans gebruiken voor deze gefrituurde visjes – gavuni -, die komen in onze contreien niet voor. Maar niet getreurd: dit eenvoudige maar uiterst smakelijke gerechtje maak je met net zoveel succes met spierinkjes –Osmerus eperlanus-, a.k.a. komkommervisje. En daar hebben we er bij ons meer dan genoeg van.
Voor onze gefrituurde visjes – gavuni – hebben we nodig:
visjes (zie hierboven)
bloem
frituurolie
1 citroen
Kinderlijk eenvoudig, dat is dit recept, als je het al een recept mag noemen. De hele kleintjes, van zo’n 5 – 6 cm., die maak je niet schoon, maar eet je met alles erop en eraan. Heb je wat grotere visjes gekocht, dan haal je ze leeg door simpelweg een sneetje over het buikje van de aars tot de kop te maken en er dan met je vinger doorheen te gaan. Bij de nog iets grotere visjes snij je er ook het kopje af.
Verhit de frituurolie tot 180ºC.
Was de visjes onder koud water, maak ze goed droog en haal ze door de bloem. Een goede methode is om ze samen met wat bloem in een plastic zak te doen, er lucht bij te blazen en het dan eens goed om te schudden. Doe de visjes daarna in een zeef en schud de overtollige bloem eraf.
Dan laat je ze in de hete frituur glijden en bak je ze goudbruin en krokant. Dat zal in een paar minuten gebeurd zijn. Laat de gefrituurde visjes eventjes uitlekken op keukenpapier.
Dien ze meteen op, met een partje citroen, misschien met nog een schaaltje tartaarsaus, maar in ieder geval een glaasje frisse witte wijn.