Gerechten uit de keuken van Slovenië
Zaseka
Zaseka is een mengsel van reuzel en gerookt, gekookt of gebraden buikspek. Dat spek wordt fijn gemalen of iets grover gesneden en gekruid met zout en peper, in de meeste gevallen ook met knoflook, heel soms met nog een fijngesnipperd uitje en een enkele keer met ook nog wat kaneel. Het spul wordt in de eerste plaats gebruikt om op zo’n lekkere dikke bruine boterham te smeren. Die dik besmeerde dikke boterham wordt dan zomaar, schaamteloos en zonder enige gewetenswroeging, helemaal naar binnen gewerkt. En als het buiten erg hard vriest, dan nemen we er gewoon nòg een. De weight watchers moeten maar even de andere kant op watchen.
Zaseka wordt niet alleen gebruikt als broodbeleg, maar ook om er worst of vlees in te bewaren en in te braden. Dat komt zowel de smaak van de zaseka als die van het vlees zeer ten goede. Zaseka kan ook gebruikt worden als kruiderij in soepen of stoofschotels. Ook bijzonder smakelijk is het om er eieren of aardappelen in te bakken. Je bewaart het in een pot, kom of bak van geglazuurd aardewerk of glas, afgesloten met cellofaan of perkamentpapier, op een koele en donkere plaats.
Er zijn verschillende manieren om zaseka te maken, met gerookt of met rauw buikspek, gebraden of gekookt.
1. Zaseka van gerookt vlees
Het lekkerste is misschien wel de zaseka die je maakt van gerookt buikspek. Neem een pond gerookt buikspek. Maal het fijn met je vleeswolf en meng het met 4 – 5 geraspte tenen knoflook, vers gemalen zwarte peper en een snuf zout. Doe het in een pot/kom/schotel en overgiet het met een pond gesmolten reuzel. Af laten koelen, afdekken en de koelkast in.
2. Zaseka van gekookt vlees
Neem nu geen gerookt, maar rauw buikspek, snij het in blokjes en kook het in wat water tot het glazig wordt. Laat het even afkoelen, meng het met wat geraspte knoflook, zout en peper en werk het door de vleeswolf. Doe het in een kom/bak/pot van geglazuurd aardewerk, glas of porselein, druk het goed aan en overgiet het met een laagje gesmolten reuzel. Laat het koud worden, dek het af met cellofaan en bewaar het in je koelkast.
3. Zaseka van gebraden vlees
Neem ook nu weer een stuk rauw buikspek. Spoel het schoon en leg het in juist genoeg flink gezouten water om het te bedekken. Doe er wat in stukken gesneden knoflook bij en laat het een dag of drie in de koelkast staan, zodat het zout en de knoflooksmaak goed in het vlees kunnen trekken. Spoel het spek af, dep het goed droog en leg het met 2 el. reuzel in een bakblik in een hete oven (± 220ºC.). Bak het tot je het gemakkelijk met een vork kunt doorsteken. Voor een stuk van een pond zal dat een uurtje duren. Bedruip het af en toe met het braadvocht. Laat het afkoelen, snij het in stukken en werk het door de vleeswolf. Schep de zaseka in een schaal, druk het goed aan en bedek het met een laagje gesmolten reuzel.
Wil je worstjes of gebraden vlees bewaren in de zaseka, dan moeten die gaar zijn. Bak, gril of braad het vlees en/of de worstjes zoals je dat normaal zou doen. Zorg dat het mooi sappig is, maar wel helemaal gaar en laat het afkoelen. Bedek de bodem van je pot/schaal met een laag zaseka. Daarin druk je de worst of stukken vlees, maar zorg dat ze elkaar niet raken. Daarop komt weer een laag zaseka. Goed aandrukken zodat er geen lucht meer tussen zit. Zo nodig kun je de zaseka wat verwarmen zodat het wat smeuïger wordt. Daarop komt evt. weer worst of vlees. Sluit het af met een dikke laag zaseka. Voor gebruik verwarm je de stukken vlees of de worsten in wat van de zaseka.