Tag archieven: bryndza

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Zapekané zemiaky s bryndzou
Aardappelen met bryndza uit de oven

Een eenvoudig recept voor ovenaardappelen met de karakteristieke Slowaakse schapenkaas, de bryndza. Een volledige, voedzame en vegetarische maaltijd is het, maar de liefhebbers zouden het gerecht voor het opdienen nog kunnen bestrooien met uitgebakken spekjes. Hou er dan wel rekening mee dat je niet te veel zout gebruikt bij het kruiden van de aardappelen.

Ovenaardappelen met schapenkaas

Deze ovenaardappelen met schapenkaas maak je met:
1 kg. aardappelen
2 rode uien
1 el. mild paprikapoeder
250 gr. bryndza
1 dl. zure room
1 tl. gemalen karwij
olie
zout en peper
peterselie

Ovenaardappelen met schapenkaas
Verwarm de oven voor op 180ºC.

Ovenaardappelen met schapenkaas
Schil de aardappelen en snij ze in heel dunne schijfjes. Bestrooi ze met paprikapoeder en hussel ze even goed door elkaar zodat alle schijfjes gekruid zijn. Pel de uien en snij ze in dunne ringen. Vet een bakblik in met olie en zet daar de schijfjes ui en aardappel om en om rechtop in. Besprenkel het met olie en zet het in de voorverwarmde oven. Daar blijven ze een half uurtje in, misschien iets langer, tot de aardappels gaar zijn.

Ovenaardappelen met schapenkaas
Ondertussen meng je de schapenkaas met de zure room, wat gemalen karwij, peper en misschien wat zout, maar van dat laatste beslist niet te veel want de bryndza is al behoorlijk zout. Roer er nog wat gehakte peterselie door.

Ovenaardappelen met schapenkaas
Als de aardappelen gaar zijn haal je ze eruit. Verhoog de oventemperatuur tot 200ºC. Schep het schapenkaas-roommengsel over de aardappelen en zet ze terug in de oven. Tien minuutjes, misschien iets langer, tot de kaas gesmolten is en de zaak flink staat te borrelen.

 


download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Bryndzové halušky

Bryndzové halušky staat bekend als hèt nationale gerecht van Slowakije. Geen zichzelf respecterende Slowaakse eetgelegenheid of het staat er op de kaart, en geen toerist komt er onderuit. Of de Slowaken het zelf veel eten valt te betwijfelen. De consumptie van bryndza, de fameuze Slowaakse schapenkaas die het belangrijkste ingrediënt vormt, bedraagt per Slowaaks hoofd namelijk niet meer dan het magere jaarlijkse gemiddelde van 300 – 400 gram. Als je daar de bryndza vanaf trekt die voor andere doeleinden wordt gebruikt, zoals pirohi, soep, ovenschotels of salades, dan blijft er voor de bryndzové halušky niet veel over. En daarvan moeten we dan ook nog de borden halušky aftrekken die in de restaurants door buitenlandse bezoekers worden verorbert. Toch zal ook iedere Slowaak het bij hoog en laag volhouden: het nationale gerecht van Slowakije is Bryndzové halušky. Punt.

Bryndzové halušky

Bryndzové halušky bestaan uit een soort spätzli (de halušky), die worden gemaakt van een nat, net niet meer vloeibaar deeg van rauwe geraspte aardappel, bloem en ei, en verder niks. Dat wordt dan met een lepel door een speciale zeef, een “síto” of “struhadlo na halušky” in een pan kokend water geduwd. Ze komen eruit als dikke, onregelmatige wormpjes. Ze worden overgoten met een dikke, romige saus van schapenkaas, de bryndza, en bestrooid met een royale hoeveelheid uitgebakken spekjes. Dat is voorwaar straffe kost!

Voor bryndzové halušky voor zeker wel 4 onverschrokken eters halen we in huis:
10 middelgrote aardappelen
1 pond bloem
2 eieren
250 – 500 gr. bryndza
een stuk gerookt spek, toch zeker zo’n 200 – 300 gram, in blokjes gesneden
een lepel zout


Je begint met de aardappelen. Schil ze en rasp ze op een heel fijne rasp. Doe er dan de eieren bij en roer het allemaal goed door elkaar. Dan komt de bloem. Ga het niet af staan meten: kwak gewoon een half pond bloem over het mengsel, en ga roeren. Doe het met een houten lepel. Niet met je handen, want dan sta je een half uur later nog de troep van je vingers te schrapen. Blijf bloem toevoegen tot je een kleverig, nat deeg hebt dat aan je lepel blijft kleven.

Bryndzové halušky
Ondertussen heb je natuurlijk een grote pan gezouten water opgezet, en ligt in je koekenpan het in blokjes gesneden spek gezellig te zweten en te sissen.


Nu pak je je “síto na halušky”, houdt hem boven de pan kokend water, schept er het deeg in gedeelten in en werkt het door de gaten. Als je zo’n zeef niet hebt, leg de brij dan op een houten plank en snij er met een mes steeds kleine stukjes af, die je in het kokende water laat glijden. De halušky zinken meteen naar de bodem. Roer ze eventjes zachtjes om. Als ze klaar zijn, na zo’n 5 tot 10 minuten, komen ze boven drijven.

Bryndzové halušky
Ondertussen doe je de bryndza in een kom. Doe er twee eetlepels van het kokende water van de halušky bij en maak er met een vork een dikke saus van. Hoeveel kaas erin gaat moet je zelf weten: hoe meer kaas, hoe scherper het zal smaken.


Als de halušky klaar zijn laat je ze uitlekken, meng je ze met de kaassaus en schep je het spul op borden. Intussen zijn je spekjes lekker krokant gebakken. Strooi ze met gulle hand over de halušky, en sprenkel het vet eroverheen.

Traditioneel wordt hierbij žinčica gedronken, een drank gemaakt van de wei van schapenmelk, een bijproduct van de bryndza. Het spul zal hier niet makkelijk te krijgen zijn, maar als je het per se wil proberen is kefir een goed alternatief.

Persoonlijk hou ik het liever bij een biertje.

 

Bryndzové halušky
download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Bryndzová polievka
Schapenkaas soep

Bryndza is een romig witte schapenkaas met een brokkelige, half-smeerbare textuur en een sterke, karakteristieke -ach, laten we het maar gewoon zeggen: penetrante- smaak. De kaas is een specialiteit van Slowakije, en het belangrijkste ingrediënt van wat beschouwd wordt als het nationale gerecht: bryndzové halušky. Deze schapenkaas-soep, waarin deze bryndza een hoofdrol speelt, komt uit Banská Bystrica in centraal Slowakije.

Schapenkaas soep

Voor 10 porties Bryndza schapenkaas soep hebben we nodig:
250 gr. bryndza (of evt. een andere zachte, maar scherp smakende schapenkaas)
2 uien
80 gr. gerookt spek
3 – 4 tenen knoflook
1 tl. gemalen karwij
2 el. zoet paprikapoeder
4 middelgrote aardappelen
2 dl. zure room
1 dl. melk
2 el. aardappelzetmeel (maïzena)
1 el. verse dille, fijngehakt

Bryndza schapenkaas soep
Snij de uien en snij het spek in dobbelsteentjes. Bak het samen zachtjes in wat boter tot de uien glazig worden. Het inmiddels fijngehakte tenen knoflook en het gemalen karwijzaad mogen er nu bij. Laat het een paar minuutjes zachtjes meebakken. Haal de pan van het vuur en doe er het paprikapoeder bij. Goed omroeren, terug op het vuur zetten en meteen water erbij gieten: 2 liter. Breng het aan de kook.


Schil de aardappelen en snij ze in kleine blokjes. Die mogen in de soep als hij weer kookt. Laat het koken tot de aardappelen zacht zijn en uit elkaar beginnen te vallen.


Doe de room in een steelpannetje en warm het langzaam op. Verbrokkel de schapenkaas erboven en roer tot de kaas gesmolten is. Giet het bij de soep.

Bryndza schapenkaas soep
Los het aardappelzetmeel op in de melk. Daarmee bind je de soep. Laat de schapenkaas-soep nog heel even zachtjes doorkoken.


Doe de schapenkaas soep in kommen of borden, bestrooi ze met verse dille en zet ze op tafel met een dikke snee brood.

 

Schapenkaas soep
download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Zemiaky s bryndzou
Aardappelen met schapenkaas

Dit recept voor aardappelen met schapenkaas is eigenlijk een eenvoudige versie van de fameuze bryndzové halušky: de ferme pot van aardappelnoedels met spek en schapenkaas die het nationale gerecht van Slowakije heet te zijn. De kaas die voor allebei de gerechten wordt gebruikt is bryndza, een sterke schapenkaas die alleen in het Tatragebergte in Noord-Slowakije en een klein gebiedje in het zuiden van Polen mag worden gemaakt.

Voor dit recept hebben we nodig:
1 kg. vastkokende aardappelen
200 gr. bryndza, of een andere schapenkaas
150 gr. gerookt spek
1 grote ui
1 tl. karwijzaad
zout

Aardappelen met schapenkaas
Schil de aardappelen en snij ze in grote stukken. Kook ze in gezouten water samen met een theelepel karwijzaad.


Ondertussen snij je de ui in fijne ringen. Bak ze samen met het in kleine blokjes gesneden spek in een klein drupje olie in een koekenpan tot de uien zacht zijn en het spek is uitgebakken.

Aardappelen met schapenkaas
Als de aardappelen gaar zijn giet je ze af, maar houd een beetje van het kookvocht achter. Maak de schapenkaas fijn met een vork en meng het met een beetje van het kokend hete water, juist genoeg om er een dikke, nog net niet vloeibare brij van te maken, dat verdeel je over de aardappelen.


Verdeel de gebakken uien en de spekjes over de aardappelen met schapenkaas. Met een lepel van het kookwater roer je de aanbaksels los van de bodem van de koekenpan. Dat mag er ook nog overheen.


Op zomerse dagen smaakt een komkommersalade prima bij deze aardappelen met schapenkaas.

 

Aardappelen met schapenkaas
download dit recept