Tag archieven: pruimen

Oostenrijkse recepten      Gerechten uit de keuken van Oostenrijk

 

Vegane Zwetschkenknödel mit paprikasauce
Vegan Pruimenknoedels met paprikasaus

Pruimenknoedels zijn een geliefd gerecht in heel Centraal Europa. Vaak zoetigjes, met een flinke schep suiker en slagroom, maanzaad of kaneel, gegeten als lunch- of nagerecht. Iets minder vaak zonder de suiker, zoals in dit recept voor Zwetschkenknödel mit paprikasauce, als het oogstrelende middelpunt van de hartige maaltijd, op een bedje van kittige paprikasaus.

Meestal wordt het deeg voor de knödel gemaakt met eieren, maar dat gaan we vandaag niet doen. Dit gerecht van met pruimen gevulde aardappelknoedels in een goulash-saus gaat namelijk helemaal veganistisch worden. Vandaag dus geen zuivel, geen eieren en geen dierlijk vet. Om de knödel bij elkaar te houden gebruiken we Speisestärke, a.k.a. maïszetmeel, a.k.a. maïzena. Het griesmeel dient om de knödel luchtig te houden.

Vegane Zwetschkenknödel mit paprikasauce

Op de foto hierboven zie je één hele grote knödel van welhaast epische omvang, waarbij reepjes paprika volkomen in het niet lijken te vallen. We kwamen bij de groenteman namelijk van die hele grote, diep-paarse, sappige pruimen tegen; forse, malse knapen van zo’n 150 gr. per stuk. We konden de verleiding natuurlijk weer niet weerstaan. Met 1 kilo aardappelen hadden we maar net genoeg deeg om 4 van die kanjers te omhullen. Neem je blauwe pruimen van wat bescheidener, gangbaarder afmetingen, laten we zeggen van rond de 60 – 70 gram per stuk (en da’s nog best behoorlijk voor een pruim) dan maak je met dezelfde hoeveelheid aardappelen precies twee knödel per persoon. Samen met de saus in ieder geval meer dan genoeg voor een genoeglijk en uiterst voedzaam maaltje.

voor 4 porties Zwetschkenknödel mit paprikasauce gaan we in huis halen:
8 forse blauwe pruimen (± 70 gr.)
1 kg. aardappelen (geschild)
100 gr. maïzena
100 gr. griesmeel
1 tl. zout
3 el. water

2 grote uien
1 – 2 paprika’s (rood of groen)
1 el. zoet paprikapoeder
½ – 1 tl. scherp paprikapoeder
1 tl. gemalen karwij
1 – 2 tl. suiker
1 koffielepel groentebouillon

Zwetschkenknödel mit paprikasauce
Kook de aardappelen gaar en werk ze door de aardappelpers. Laat ze helemaal afkoelen en meng ze dan pas met maïzena, griesmeel, zout en water. Niet als ze nog warm zijn, want dan worden de knödel klef. Maak een lange rol van het deeg en snij het in acht stukken.

Zwetschkenknödel mit paprikasauce
Haal evt. de pitten uit de pruimen. Druk de stukken deeg plat en verpak er een pruim in. Zorg dat ze goed gesloten zijn, evt. met behulp van een heel klein beetje water. Kook de knödel in 8 – 10 min. in gezouten water. Zorg dat het water niet te wild tekeer gaat, want dan vallen de knödel uit elkaar. Laat het zachtjes golven.

Zwetschkenknödel mit paprikasauce
Voor de saus snipper je de ui en bak je ze heel rustigjes tot ze glazig wordt. Doe er karwij en een klein beetje suiker bij en laat het nog twee minuutjes gaan. Doe er nu het paprikapoeder bij en blus meteen af met water. Rode wijn mag ook. Groentebouillon en reepjes paprika toevoegen en een half uurtje heel zachtjes laten gaan.

Schep de saus in diepe borden, leg er de knödel op en zet ze op tafel.

Vegane Zwetschkenknödel mit paprikasauce

 

Vegane zwetschkenknödel mit paprikasauce
download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Slivkové gule s makom
Pruimenknoedels met maanzaad

Deze knoedels van aardappeldeeg met een vulling van zoete pruimen zijn heerlijk als dessert, maar ook als lunch, want in Slowakije zijn zoete meelspijzen zoals deze een zeer gebruikelijke middagmaaltijd. Ze worden bestrooid met maanzaad, wat heerlijk samengaat met het aardappeldeeg en de pruimen.

pruimenknoedels met maanzaad

Pruimenknoedels met maanzaad. Die gaan we maken met:
750 gr. aardappelen
250 gr. bloem
1 ei
1 snufje zout
verse pruimen
gemalen maanzaad
poedersuiker
boter

pruimenknoedels met maanzaad
De aardappelen kook je in de schil gaar. Laat ze een beetje afkoelen en pel ze. Rasp ze op een fijne rasp boven een grote kom. Laat ze even staan zodat ze goed kunnen uitdampen. Meng er dan het ei onder, een snufje zout en de bloem. Kneed het tot een soepel deeg dat niet meer plakt aan je handen. Als het kleverig blijft doe je er nog wat bloem bij.


De pruimen snij je half door, zodat je de pit eruit kunt halen maar ze nog wel heel blijven. Op de plaats van de pit stop je een half suikerklontje.

pruimenknoedels met maanzaad
Rol het deeg uit tot een dikte van een halve centimeter en snij er rondjes uit, een heel klein beetje groter dan een pruim. Leg een pruim op het rondje deeg, leg er een tweede rondje op en druk de randen goed vast. Vorm er mooie ballen van die goed gesloten zijn.


Kook de pruimenknoedels in gezouten water tot ze boven komen drijven. Even laten uitlekken en dan besprenkelen met wat gesmolten boter en bestrooien met gemalen maanzaad en poedersuiker.

 

Pruimenknoedels met maanzaad
download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Makové palacinky
Maanzaadpannenkoekjes

Dit heerlijke nagerechtje van palacinky oftewel pannenkoeken met maanzaad en pruimensaus is een variatie op de traditionele (en veel bekendere) noedels met maanzaad, een gerechtje dat ook in Tsjechië en Oostenrijk een geliefd dessertje is. In dit Slowaakse recept gaat het maanzaad zowel door het beslag van de pannenkoekjes als in de vulling. De pannenkoekjes worden opgediend met pruimensaus.

Pannenkoeken met maanzaad en pruimensaus

Voor deze smakelijke Slowaakse pannenkoeken met maanzaad en pruimensaus hebben we best wel het een en ander nodig:
Voor de palacinky:
½ l. melk
2 eieren
50 gr. gemalen maanzaad
1 zakje vanillesuiker
1 el. suiker (of minder, maar beslist niet meer)
200 gr. bloem
een snufje zout

Voor de maanzaad vulling:
200 gr. gemalen maanzaad
100 gr. suiker
1 zakje vanillesuiker
kaneel
1 tl. fijngeraspte citroenschil
2 el. pruimenjam
2 dl. melk

Voor de pruimensaus:
500 gr. verse pruimen (of 50 – 60 gr. gedroogde)
kaneel
1 zakje vanillesuiker
suiker naar smaak
evt. een scheutje rum

Pannenkoeken met maanzaad en pruimensaus
Voor de pannenkoekjes meng je de ingrediënten in een kom en klop je ze goed. Laat het beslag een half uurtje rusten.


Voor de vulling breng je de melk aan de kook. Daar los je de suiker en de vanillesuiker in op. Doe er het maanzaad, de citroenschil, een snuf kaneel en twee el. pruimenjam bij. Een theelepeltje rum kan geen kwaad, maar hoeft niet. De bedoeling is om een dikke, stevige saus te krijgen.

Pannenkoeken met maanzaad en pruimensaus
Voor de saus ontpit je de pruimen en snij je ze in vieren. Niet kleiner, want we willen nog wel graag af en toe een stuk pruim tegenkomen. Je kunt ook ingemaakte pruimen gebruiken. Kook ze in een klein beetje water samen met de vanillesuiker en een snuf kaneel. Als de saus een mooie dikte begint te krijgen voeg je suiker naar smaak toe. Er mag een scheut rum doorheen, maar dat moet natuurlijk niet.


Bak van het beslag in een met boter of olie ingevette koekenpan dunne pannenkoekjes. Daarover smeer je een laagje van de warme maanzaad vulling. Rol de pannenkoekjes op en overgiet ze met de hete pruimensaus.

 


download dit recept

Tsjechische recepten      Gerechten uit de keuken van Tsjechië

 

Bramborové koule se švestkami
Aardappelknoedels met pruimen

Een van de eigenaardigheden van de Tsjechische keuken zijn de zoete gerechten die niet alleen worden gegeten als dessert, maar ook als hoofdgerecht. Het bekendst zijn de knedliky of koule, knoedels of ballen, gevuld met vruchten zoals abrikozen, aardbeien, pruimen of blauwe bessen. Er zijn niet alleen veel variaties met verschillende soorten fruit, maar ook de soorten deeg verschillen nogal. Zo is een kwarkdeeg bijvoorbeeld heel geschikt voor knoedels met abrikozen of aardbeien, en passen blauwe bessen prima in een jasje van gistdeeg. Pruimen, die zijn het lekkerste in een deeg van aardappelen.

Knoedels met pruimen

Voor deze knoedels met pruimen hebben we nodig:
800 gr. aardappelen
400 gr. bloem
1 ei
snufje zout
150 gr. boter
500 gr. verse pruimen
kaneel
poedersuiker

Knoedels met pruimen
Kook de aardappelen in de schil gaar. Als de aardappelen gaar zijn laat je ze even afkoelen. Pel ze dan, rasp ze op een middelgrote rasp en zet 10 minuten in de koelkast.


Doe in een schaal de bloem, de aardappelen, het ei en een snuf zout. Meng het grondig met je handen. Als het deeg plakkerig blijft doe je er nog wat bloem doorheen. Het resultaat moet een glad deeg zijn dat niet meer kleeft.

Knoedels met pruimen
Vorm van het deeg pannenkoekjes die precies groot genoeg zijn om de pruimen in te “verpakken”. Leg op ieder pannenkoekje een pruim, vouw ze dicht en vorm er met je handen gladde, goed gesloten ballen van.


Ondertussen heb je een grote pan met water op het vuur gezet. Als het kookt laat je daar de ballen voorzichtig in glijden. Als ze boven komen drijven zijn ze gaar, dat duurt ongeveer 8 minuten. Maar pas op: soms blijft er wel eens eentje aan de bodem plakken. Als ze gaar zijn laat je de ballen goed uitlekken. Leg ze op een bord, bestrooi ze met kaneel, flink wat poedersuiker en een lepel gesmolten boter.

 

Aardappelknoedels met pruimen
download dit recept

Tsjechische recepten      Gerechten uit de keuken van Tsjechië

 

Ostravský bigos
Bigos uit Ostrava

Bigos, dat is natuurlijk een Pools gerecht: de beroemde stoofpot van zuurkool en rund- varkens- en hertenvlees. Dit is een Tsjechische variant op dat recept, uit de aan Polen grenzende industriestad Ostrava. Hierin gebruiken we geen drie soorten vlees, maar doen we het een stukje nederiger met Ostravská klobása, worst uit Ostrava. Dat is een gerookte varkensworst van fijngemalen vlees met daartussen mooie stukjes mager varkensvlees. De worst is begin jaren ’60 bedacht door de slager František Pekárek, werd door de autoriteiten hoog onderscheiden en in heel toenmalig Tsjecho-Slowakije wereldberoemd. Als je het echte spul niet kunt krijgen, en dat zit er dik in, neem dan een gerookte varkensworst, b.v. een Gelderse rookworst. Maar pas op: wel eentje van een echte slager, hè?! Niet zo’n onzalig ding in een plastic zakje dat de supermarkten als rookworst verkopen. Bah!

Het recept vraagt verder om “křížaly”. Dat zijn gedroogde peren, in Duitsland bekend als “Kletzen” of “Dörrbirnen”. Als je geen gedroogde peren kunt krijgen, dan neem je gedroogde pruimen. Die gebruiken de Polen ook in hùn bigos.

Bigos uit Ostrava

Voor deze Tsjechische bigos uit Ostrava hebben we nodig:
1 grote ui
1 stukje buikspek (50 gr.)
1 pond varkensvlees
3 el. reuzel of boter
2 tl. paprikapoeder
1 dl. droge rode wijn
2 laurierbladeren
1 tl. majoraan
1 pond zuurkool
1 worst uit Ostrava (zie hierboven)
100 gr. gedroogde peren (of pruimen)
2 – 3 Spaanse pepertjes
evt.: zout en peper

Bigos uit Ostrava
Hak de ui in ringen en snij het buikspek in stukjes. Bak het in de reuzel (of boter) tot de ui glazig is.


Nu gaat het varkensvlees erbij, in blokjes gesneden. Eventjes snel rondom bruin bakken, dan van het vuur af bestrooien met paprikapoeder. Zet de pan terug op het vuur, giet meteen de wijn erbij en roer daarmee de aanbaksels los. Dan kunnen de laurier en de majoraan erbij, de gedroogde peren, de in schijfjes gesneden worst en de zuurkool. Breng het aan de kook, zet het vuur dan laag en laat het heel rustig sudderen tot het allemaal gaar en zacht is.

Bigos uit Ostrava
Snij de pepertjes in de lengte doormidden en verwijder de zaadlijsten. Snij ze in dunne reepjes en doe ze bij de bigos. Laat het nog vijf minuutjes doorsudderen en proef het af op zout en peper.


Serveer de Ostravský bigos met gekookte aardappelen of een paar dikke sneden stevig brood.

 

Bigos uit Ostrava
download dit recept

Montenegrijnse recepten      Gerechten uit de keuken van Montenegro

 

Kalja
Stoofpot van groene kool

Een simpel en oeroud gerecht van gerookt varkensvlees en groene kool, urenlang gestoofd samen met een ui, een teen knoflook, wat gedroogde pruimen en een flinke scheut azijn. De pruimen en de azijn geven het gerecht een verrassende zoet-zure smaak. Traditioneel wordt het gemaakt in een pot van aardewerk, maar in een zware pan met een dikke bodem mag het natuurlijk ook.

In Montenegro wordt vaak mergkool gebruikt in dit recept. Dat is een koolsoort met losse bladeren die in vroeger tijden ook in Brabant, Gelderland en Drenthe werd verbouwd, voornamelijk als veevoer. Mergkool zul je bij de groenteman om de hoek dan ook niet snel tegenkomen, daarom gebruiken we groene kool. Voor dit gerecht kun je eventueel ook andere koolsoorten gebruiken zoals boerenkool, witte kool of spitskool.

Voor het vlees gebruiken we gerookt varkensvlees. In Duitsland kennen we het als Kasseler: lichtjes gepekeld en gerookt vlees. Neem niet te mager vlees, het beste van de nek (Kasseler Nacken of Kamm) of de schouder (Kasseler Blatt). Als je dat niet kunt krijgen en je wil dit gerecht toch maken, dan neem je gerookt buikspek.

Stoofpot van groene kool - kalja

Voor deze stoofpot van groene kool – kalja – hebben we nodig:
200 gr. gerookt varkensvlees (Kasseler)
1 grote ui
1 teen knoflook
1 groene kool
4 – 6 gedroogde pruimen
½ dl. olie
½ dl. (witte wijn)azijn
zout

Snij de kool doormidden en verwijder de harde stronken. Verdeel de helft van de koolbladeren over de bodem van de pan. Leg daarop het vlees, in stukken gesneden, de gesnipperde ui en de gehakte teen knoflook. Daarop gaan de pruimen. Haal wel even de pitten eruit als die er nog in zitten. Overgiet het geheel met de olie en de azijn en bestrooi het met zout. Bedek het met de rest van de kool en giet er water overheen tot alles zo’n beetje net onder staat.

Breng de stoofpot van groene kool – kalja – aan de kook, leg de deksel op de pan en laat het op het allerlaagste vuurtje ten minste twee uur gaar pruttelen. Langzaam, langzaam, langzaam, want hoe langer hoe beter.

 


download dit recept

Montenegrijnse recepten      Gerechten uit de keuken van Montenegro

 

Krap u tavu
Karper in vruchtensaus

Een feestelijk gerecht van gebakken karper in vruchtensaus. Dat “krap u tavu” betekent letterlijk “karper in de pan”, maar dat vonden we een wat nietszeggende naam dus hebben we het maar vertaald als “karper in vruchtensaus”. Het recept gaat zo: de vis wordt eerst aan beide kanten gebakken. Dan gaat het beest de oven in met een tomatensaus met uien, gedroogde pruimen, appel en kweeperen, gekruid met chilipoeder, suiker en wijnazijn. De zoetzure saus van vruchten en tomaten gaat wonderschoon samen met de aardse smaak van de karper.

Karper in vruchtensaus

Voor deze feestelijke karper in vruchtensaus hebben we nodig:
1 karper (van ongeveer 2½ kg.) schoongemaakt, leeggehaald en ontschubd
2 kg. uien, gehakt
250 gr. gedroogde pruimen zonder pit
1 appel, geschild en in stukken gesneden
1 kweepeer, geschilde en in stukken gesneden
1 tl. chilipoeder
150 gr. gezeefde tomaten (dik tomatensap, maar zonder kruiden)
1 el. suiker
4 el. witte wijnazijn
3 el. bloem
½ l. water
½ l. olie
zout en peper

Karper in vruchtensaus
Leg de gedroogde pruimen in een kommetje met lauw water. Laat ze er een half uurtje in weken.


Maak met een scherp mes een paar sneden in de dikste delen van de karper zodat het vlees gelijkmatig gaar kan worden. Bestrooi de vis van binnen en van buiten ruimhartig met zout. Neem een hele grote pan (eentje waar de vis in past) en giet er het grootste deel van de olie in. Verhit de olie en laat de vis erin glijden.

Karper in vruchtensaus
Terwijl de vis bakt verhit je het beetje olie dat je over hebt in een andere pan. Bak daarin de gehakte uien tot ze glazig worden. Strooi de bloem en het chilipoeder over de uien en roer het goed door zodat alle olie wordt opgenomen. Meng het water met het tomatensap en roer dat er beetje bij beetje doorheen. Als je een dikke, gladde saus hebt gaan er de pruimen, de appel en de kweepeer door. Kruid het met de bruine suiker en de wijnazijn. Breng het aan de kook en laat het zachtjes koken tot het ingedikt is.


Terwijl je dit allemaal doet moet je ook nog even de oven voorverwarmen op 180ºC., en niet vergeten de vis voorzichtig een keer te keren.


Als de karper gaar is haal je hem uit de pan en legt hem in een ovenschaal of bakblik. Giet er de fruitsaus overheen. Zet het in de voorverwarmde oven en laat de vis een half uurtje bakken. Dien de karper op op een voorverwarmde schaal, overgoten met de saus.

 


download dit recept