Tag archieven: schapenkaas

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Bryndzová nátierka
Spread van schapenkaas

Volgens de regelen der kunst zou deze spread van schapenkaas gemaakt moeten worden van bryndza, een Slowaakse verse kaas van schapenmelk. De kaas heeft een scherpe, uitgesproken smaak die eigenlijk niet met een andere schapenkaas te vergelijken is. Deze bryndzová nátierka, ook bekend als Liptovská nátierka of šmirkás wordt gebruikt als smeerseltje op een stuk brood, voor bij de borrel of ter ondersteuning van het bierdrinken wat later op de avond. Je treft het ook steevast aan als onderdeel van een syrová doštička, een kaasplankje, wat eveneens wordt gegeten als borrel- of voorgerecht. Een simpel recept met de smaak van ver weg.

Ook in de buurlanden is een vergelijkbare spread van schapenkaas populair: in staat het bekend als Liptovská pomazánka, in Hongarije als körözött of liptói túró en in Oostenrijk als Liptauer. Liptau (Liptov in het Slowaaks) is de streek in het midden van Slowakije waar de kaas, bryndza, vandaan komt.

Spread van schapenkaas

Voor deze Slowaakse spread van schapenkaas hebben we nodig:
200 gr. bryndza of een andere scherp smakende schapenkaas
1 ui
50 gr. boter
zoet paprikapoeder
zout
evt. 1 rode puntpaprika of 1 kleine rode ui


Snipper de ui in flinterdunne snippertjes. Meng het met de schapenkaas en breng het op smaak met paprikapoeder en zout.

Spread van schapenkaas
Snij de puntpaprika of de rode ui in flinterdunne ringetjes en leg die op de nátierka.


Serveer deze bryndzová nátierka met vers knapperig (stok)brood, of als onderdeel van een kaasplankje.

 

Spread van schapenkaas
download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Zapekané zemiaky s bryndzou
Aardappelen met bryndza uit de oven

Een eenvoudig recept voor ovenaardappelen met de karakteristieke Slowaakse schapenkaas, de bryndza. Een volledige, voedzame en vegetarische maaltijd is het, maar de liefhebbers zouden het gerecht voor het opdienen nog kunnen bestrooien met uitgebakken spekjes. Hou er dan wel rekening mee dat je niet te veel zout gebruikt bij het kruiden van de aardappelen.

Ovenaardappelen met schapenkaas

Deze ovenaardappelen met schapenkaas maak je met:
1 kg. aardappelen
2 rode uien
1 el. mild paprikapoeder
250 gr. bryndza
1 dl. zure room
1 tl. gemalen karwij
olie
zout en peper
peterselie

Ovenaardappelen met schapenkaas
Verwarm de oven voor op 180ºC.

Ovenaardappelen met schapenkaas
Schil de aardappelen en snij ze in heel dunne schijfjes. Bestrooi ze met paprikapoeder en hussel ze even goed door elkaar zodat alle schijfjes gekruid zijn. Pel de uien en snij ze in dunne ringen. Vet een bakblik in met olie en zet daar de schijfjes ui en aardappel om en om rechtop in. Besprenkel het met olie en zet het in de voorverwarmde oven. Daar blijven ze een half uurtje in, misschien iets langer, tot de aardappels gaar zijn.

Ovenaardappelen met schapenkaas
Ondertussen meng je de schapenkaas met de zure room, wat gemalen karwij, peper en misschien wat zout, maar van dat laatste beslist niet te veel want de bryndza is al behoorlijk zout. Roer er nog wat gehakte peterselie door.

Ovenaardappelen met schapenkaas
Als de aardappelen gaar zijn haal je ze eruit. Verhoog de oventemperatuur tot 200ºC. Schep het schapenkaas-roommengsel over de aardappelen en zet ze terug in de oven. Tien minuutjes, misschien iets langer, tot de kaas gesmolten is en de zaak flink staat te borrelen.

 


download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Oštiepok
Gerookte schapenkaas

Slovenský oštiepok is een gerookt kaasje, traditioneel gemaakt van schapenmelk, maar al sinds lange tijd ook van koemelk. Sinds 2008 heeft de kaas van de EU de Beschermde Oorsprongsbenaming gekregen. Daaraan ging een strijd met de Polen aan vooraf die tot in de rechtbank werd uitgevochten. Die maken namelijk eenzelfde kaasje, Oscypek genaamd. Het gezond verstand heeft uiteindelijk gezegevierd, want beide landen kwamen tot de conclusie dat de kaasjes weliswaar eenzelfde oorsprong en een gezamenlijke traditie hebben, maar toch wezenlijk van elkaar verschillen, zowel in bereidingswijze als in uiteindelijk resultaat. Waarschijnlijk heeft de EU in niet geringe mate aan die verzoening bijgedragen door ook aan het Poolse kaasje de BOB toe te kennen. Hoera. Iedereen blij. Naar de richtlijnen van de EU mag Slovenský Oštiepok alleen in de aan Polen en Tsjechië grenzende Westelijke Karpaten gemaakt worden. Voor de melk zorgen inheemse schapen- en runderrassen die zich voeden met de plaatselijke grassen en kruiden, en die mede voor de smaak van de kaas bepalend zijn.

Slovenský oštiepok is al oud. Al eeuwenlang werden de kaasjes in berghutten en boerderijen gemaakt, waarbij het roken zorgde voor een langere houdbaarheid. Sinds het begin van de twintigste eeuw werd de productie op allengs grotere schaal aangepakt. Aanvankelijk nog uitsluitend met schapenmelk, maar sinds de jaren ’60 wordt ook koemelk gebruikt.

Oštiepok wordt tot op de dag vandaag zowel ambachtelijk als industrieel gemaakt. De methodes verschillen: bij de traditionele, handmatige bereiding wordt rauwe melk van schapen en/of runderen gebruikt, bij de industriële bereiding wordt gepasteuriseerde melk gebruikt waaraan stremsel wordt toegevoegd. De wrongel wordt in houten vormen geperst, waardoor ze hun typerende uiterlijk krijgen. Dat is meestal in de vorm zijn van een cilinder, een ellips of een eikel, maar andere vormen komen ook wel voor. Die vormpjes zijn van binnen voorzien van fraai houtsnijwerk, waardoor het oppervlak van de kaasjes versierd wordt met traditionele motieven. De kaasjes worden daarna gezouten in een warm pekelbad, gedroogd en ten slotte gerookt, waardoor ze hun mooie, glanzende goudgele tot goudbruine kleur krijgen. Van binnen heeft de kaas een boterachtige kleur en een vaste, makkelijk breekbare consistentie. De smaak is licht zuursig en pikant, met een zachte rooksmaak.

Hieronder doen we twee recepten met Slovenský oštiepok, allebei gefrituurd in de olie. Niet aan te raden als je aan de lijn bent, maar wel verdraaid lekker.

Vyprážaný oštiepok
Gebakken oštiepok

Oštiepok

Even eenvoudig als populair. In dit receptje wordt een plak kaas, in dit geval dus oštiepok, gepaneerd en gebakken.

We hebben nodig:
Slovenský oštiepok
ei
bloem
paneermeel

Het recept is simpel. Neem p.p. een plak kaas van ongeveer een vinger dik. Die haal je achtereenvolgens door de bloem, het losgeklopt ei en ten slotte door het paneermeel. Zorg dat het paneerlaagje de kaas van alle kanten goed insluit, anders wordt het zo meteen een drama in je pan. Haal voor de zekerheid de kaasjes anders nog een tweede keer door het ei en het broodkruim. Bak de gepaneerde plakken kaas in een royale laag gloeiend hete olie aan beide zijden mooi bruin.
Zet de oštiepok op tafel met aardappelpuree en een paar augurken.

Plnený oštiepok
Gevulde oštiepok

In dit recept wordt de kaas gevuld met paddenstoelen. Champignons zijn prima, maar ook iedere andere soort komt in aanmerking, geheel naar smaak en beschikbaarheid. De kaas wordt gefrituurd, niet in een jasje van paneermeel zoals in het vorige recept, maar in een beslag van bloem, melk en eieren.

400 gr. oštiepok
125 gr. paddenstoelen
1 kleine ui
2 eieren
1 dl. melk
100 gr. bloem

De paddenstoelen maak je schoon, de ui pel je. Snij het allemaal in kleine stukken. Die bak je in een klein beetje olie tot de uien mooi gaan kleuren en de paddenstoelen hun vocht hebben verloren. Kruid ze met een klein beetje peper. Zout is niet nodig, want de kaas is zout genoeg. Snij ondertussen de oštiepok in 8 dunne plakken. Leg op één plak een lepel van het paddenstoelenmengsel. Daarop leg je een tweede plak oštiepok. Zet het vast met prikkertjes.

Klop de eieren los met de melk en meng er de bloem door. Het resultaat moet een dik beslag zijn. Laat het een kwartiertje rusten.

Verhit een ruime laag olie in een pan. Dompel de gevulde kaasjes onder in het beslag, leg ze in de hete olie en bak ze aan beide kanten mooi goudbruin. Laat ze even uitlekken op keukenpapier en serveer ze dan met een frisse salade en lekker knapperig brood.

oštiepok

Een ander veel voorkomend gebruik van deze oštiepok is geraspt, over een portie van de beruchte bryndzové halušky, een gerecht dat het wat betreft het gehalte aan calorieën heel goed zonder de gerookte kaas zou kunnen stellen.

 


download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Bryndzové pirohi
Deegkussentjes met kaas

Het woordje pirohi (ev.: piroh) gaat terug op het Oerslavische pirъ, wat zoveel betekent als “feestmaal” of “gelag”. Een feestelijk gerechtje dus, deze pirohi, dat in heel Oost-Europa wordt gegeten onder namen als pierogi, pieroźki, perogy, piroghi, enzovoort enzoverder. Het gaat hier om deegkussentjes van aardappelen en bloem, met een vulling van alles wat je maar kunt bedenken: vlees, spek, paddenstoelen, groenten, fruit, of, zoals in dit geval, de vermaarde -of misschien wel beruchte- Slowaakse schapenkaas, de bryndza.

Bryndzové pirohi

Voor dit recept voor Bryndzové pirohi heb je nodig:
200 gr. bryndza
600 gr. aardappelen
1 pond bloem
½ el. zout
1 ei
bieslook
een beetje melk

voor de liefhebbers:
blokjes gerookt spek, zoveel als je lust
zure room

Bryndzové pirohi
Om te beginnen kook je de aardappelen in de schil gaar. Pel de schil van drie van de aardappelen en pureer ze. Meng ze met de bloem, het zout en het ei. Kneed er een deeg van. Doe er een beetje water bij als het deeg te droog is.


Zet het deeg even opzij en pel nu de rest van de aardappelen. Pureer ze en meng ze, met een mixer, met een scheutje melk, de fijngemaakte bryndza en wat bieslook. Dit is straks je vulling.

Bryndzové pirohi
Bestuif nu een houten werkblad en je deegroller met een beetje bloem en rol het deeg uit tot een dunne lap. Neem dan een glas of kopje met een diameter van zo’n acht centimeter en steek daarmee rondjes uit het deeg.


Neem een theelepel van de vulling en leg deze in het midden van het rondje. Maak de randen vochtig zodat ze goed aan elkaar plakken. Klap het dan dubbel, over de vulling heen, en plak de randen goed aan elkaar. Druk er, als versteviging, met je nagels of met de punten van een vork ribbels in. Ga zo verder met de rest van het deeg.

Bryndzové pirohi
Laat de pirohi in een ruime pan kokend gezouten water glijden. Zorg m.b.v. een houten lepel dat ze niet aan elkaar of aan de bodem van de pan blijven plakken. Ze zijn gaar als ze weer boven komen drijven. Dat zou best wel eens een minuut of zeven kunnen duren. Schep ze als ze gaar zijn uit het water en laat ze even uitlekken in een zeef.


Ondertussen heb je natuurlijk je spekjes gebakken. Leg op ieder bord wat pirohi, schep er een flinke lepel zure room op en strooi er wat spekjes overheen. Ten slotte nog wat opleuken met fijngehakte bieslook of dille.

Bryndzové pirohi

Ho, wacht even! Stond dit niet onder de rubriek “vegetarische gerechten”??? Dan weg met die spekjes: alleen de bieslook en de zure room erover. Is ook lekker, hoor.

 


download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Bryndzové halušky

Bryndzové halušky staat bekend als hèt nationale gerecht van Slowakije. Geen zichzelf respecterende Slowaakse eetgelegenheid of het staat er op de kaart, en geen toerist komt er onderuit. Of de Slowaken het zelf veel eten valt te betwijfelen. De consumptie van bryndza, de fameuze Slowaakse schapenkaas die het belangrijkste ingrediënt vormt, bedraagt per Slowaaks hoofd namelijk niet meer dan het magere jaarlijkse gemiddelde van 300 – 400 gram. Als je daar de bryndza vanaf trekt die voor andere doeleinden wordt gebruikt, zoals pirohi, soep, ovenschotels of salades, dan blijft er voor de bryndzové halušky niet veel over. En daarvan moeten we dan ook nog de borden halušky aftrekken die in de restaurants door buitenlandse bezoekers worden verorbert. Toch zal ook iedere Slowaak het bij hoog en laag volhouden: het nationale gerecht van Slowakije is Bryndzové halušky. Punt.

Bryndzové halušky

Bryndzové halušky bestaan uit een soort spätzli (de halušky), die worden gemaakt van een nat, net niet meer vloeibaar deeg van rauwe geraspte aardappel, bloem en ei, en verder niks. Dat wordt dan met een lepel door een speciale zeef, een “síto” of “struhadlo na halušky” in een pan kokend water geduwd. Ze komen eruit als dikke, onregelmatige wormpjes. Ze worden overgoten met een dikke, romige saus van schapenkaas, de bryndza, en bestrooid met een royale hoeveelheid uitgebakken spekjes. Dat is voorwaar straffe kost!

Voor bryndzové halušky voor zeker wel 4 onverschrokken eters halen we in huis:
10 middelgrote aardappelen
1 pond bloem
2 eieren
250 – 500 gr. bryndza
een stuk gerookt spek, toch zeker zo’n 200 – 300 gram, in blokjes gesneden
een lepel zout


Je begint met de aardappelen. Schil ze en rasp ze op een heel fijne rasp. Doe er dan de eieren bij en roer het allemaal goed door elkaar. Dan komt de bloem. Ga het niet af staan meten: kwak gewoon een half pond bloem over het mengsel, en ga roeren. Doe het met een houten lepel. Niet met je handen, want dan sta je een half uur later nog de troep van je vingers te schrapen. Blijf bloem toevoegen tot je een kleverig, nat deeg hebt dat aan je lepel blijft kleven.

Bryndzové halušky
Ondertussen heb je natuurlijk een grote pan gezouten water opgezet, en ligt in je koekenpan het in blokjes gesneden spek gezellig te zweten en te sissen.


Nu pak je je “síto na halušky”, houdt hem boven de pan kokend water, schept er het deeg in gedeelten in en werkt het door de gaten. Als je zo’n zeef niet hebt, leg de brij dan op een houten plank en snij er met een mes steeds kleine stukjes af, die je in het kokende water laat glijden. De halušky zinken meteen naar de bodem. Roer ze eventjes zachtjes om. Als ze klaar zijn, na zo’n 5 tot 10 minuten, komen ze boven drijven.

Bryndzové halušky
Ondertussen doe je de bryndza in een kom. Doe er twee eetlepels van het kokende water van de halušky bij en maak er met een vork een dikke saus van. Hoeveel kaas erin gaat moet je zelf weten: hoe meer kaas, hoe scherper het zal smaken.


Als de halušky klaar zijn laat je ze uitlekken, meng je ze met de kaassaus en schep je het spul op borden. Intussen zijn je spekjes lekker krokant gebakken. Strooi ze met gulle hand over de halušky, en sprenkel het vet eroverheen.

Traditioneel wordt hierbij žinčica gedronken, een drank gemaakt van de wei van schapenmelk, een bijproduct van de bryndza. Het spul zal hier niet makkelijk te krijgen zijn, maar als je het per se wil proberen is kefir een goed alternatief.

Persoonlijk hou ik het liever bij een biertje.

 

Bryndzové halušky
download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Bryndzová polievka
Schapenkaas soep

Bryndza is een romig witte schapenkaas met een brokkelige, half-smeerbare textuur en een sterke, karakteristieke -ach, laten we het maar gewoon zeggen: penetrante- smaak. De kaas is een specialiteit van Slowakije, en het belangrijkste ingrediënt van wat beschouwd wordt als het nationale gerecht: bryndzové halušky. Deze schapenkaas-soep, waarin deze bryndza een hoofdrol speelt, komt uit Banská Bystrica in centraal Slowakije.

Schapenkaas soep

Voor 10 porties Bryndza schapenkaas soep hebben we nodig:
250 gr. bryndza (of evt. een andere zachte, maar scherp smakende schapenkaas)
2 uien
80 gr. gerookt spek
3 – 4 tenen knoflook
1 tl. gemalen karwij
2 el. zoet paprikapoeder
4 middelgrote aardappelen
2 dl. zure room
1 dl. melk
2 el. aardappelzetmeel (maïzena)
1 el. verse dille, fijngehakt

Bryndza schapenkaas soep
Snij de uien en snij het spek in dobbelsteentjes. Bak het samen zachtjes in wat boter tot de uien glazig worden. Het inmiddels fijngehakte tenen knoflook en het gemalen karwijzaad mogen er nu bij. Laat het een paar minuutjes zachtjes meebakken. Haal de pan van het vuur en doe er het paprikapoeder bij. Goed omroeren, terug op het vuur zetten en meteen water erbij gieten: 2 liter. Breng het aan de kook.


Schil de aardappelen en snij ze in kleine blokjes. Die mogen in de soep als hij weer kookt. Laat het koken tot de aardappelen zacht zijn en uit elkaar beginnen te vallen.


Doe de room in een steelpannetje en warm het langzaam op. Verbrokkel de schapenkaas erboven en roer tot de kaas gesmolten is. Giet het bij de soep.

Bryndza schapenkaas soep
Los het aardappelzetmeel op in de melk. Daarmee bind je de soep. Laat de schapenkaas-soep nog heel even zachtjes doorkoken.


Doe de schapenkaas soep in kommen of borden, bestrooi ze met verse dille en zet ze op tafel met een dikke snee brood.

 

Schapenkaas soep
download dit recept

Slowaakse recepten      Gerechten uit de keuken van Slowakije

 

Zemiaky s bryndzou
Aardappelen met schapenkaas

Dit recept voor aardappelen met schapenkaas is eigenlijk een eenvoudige versie van de fameuze bryndzové halušky: de ferme pot van aardappelnoedels met spek en schapenkaas die het nationale gerecht van Slowakije heet te zijn. De kaas die voor allebei de gerechten wordt gebruikt is bryndza, een sterke schapenkaas die alleen in het Tatragebergte in Noord-Slowakije en een klein gebiedje in het zuiden van Polen mag worden gemaakt.

Voor dit recept hebben we nodig:
1 kg. vastkokende aardappelen
200 gr. bryndza, of een andere schapenkaas
150 gr. gerookt spek
1 grote ui
1 tl. karwijzaad
zout

Aardappelen met schapenkaas
Schil de aardappelen en snij ze in grote stukken. Kook ze in gezouten water samen met een theelepel karwijzaad.


Ondertussen snij je de ui in fijne ringen. Bak ze samen met het in kleine blokjes gesneden spek in een klein drupje olie in een koekenpan tot de uien zacht zijn en het spek is uitgebakken.

Aardappelen met schapenkaas
Als de aardappelen gaar zijn giet je ze af, maar houd een beetje van het kookvocht achter. Maak de schapenkaas fijn met een vork en meng het met een beetje van het kokend hete water, juist genoeg om er een dikke, nog net niet vloeibare brij van te maken, dat verdeel je over de aardappelen.


Verdeel de gebakken uien en de spekjes over de aardappelen met schapenkaas. Met een lepel van het kookwater roer je de aanbaksels los van de bodem van de koekenpan. Dat mag er ook nog overheen.


Op zomerse dagen smaakt een komkommersalade prima bij deze aardappelen met schapenkaas.

 

Aardappelen met schapenkaas
download dit recept

Tsjechische recepten      Gerechten uit de keuken van Tsjechië

 

Bramborová polévka s rozmarýnem
Aardappelsoep met rozemarijn

Tsjechen en aardappelen: ze zijn onafscheidelijk. Ze gebruiken ze voor hoofd-, bij-, voor-, tussen- en nagerechten, in salades, knoedels, ballen en pannenkoeken, hartig, pittig, romig, zout of zoet, u zegt het maar. En in de soep natuurlijk. In dit Tsjechische recept voor aardappelsoep gaat geen bouillon, maar een flink stuk schapenkaas, dat de soep een romige en vooral pittige smaak geef. Een flinke lepel rozemarijn en een paar druppels pompoenpitolie doen de rest. Samen maken ze zo een bijzonder gerechtje van wat eigenlijk een heel nederig, eenvoudig soepje is.

Voor 4 bordjes heerlijke aardappelsoep met rozemarijn hebben we nodig:
1 l. water
1 pond kruimige aardappelen
250 gr. schapenkaas (bryndza of feta)
1 el. fijngehakte rozemarijn
zout
pompoenpitolie

Aardappelsoep met rozemarijn
Schil de aardappelen en snij ze in kleine blokjes. Doe ze samen met de fijngehakte rozemarijn in een pan met water en breng het aan de kook. Kook de aardappelblokjes in ongeveer 10 minuten gaar.

Aardappelsoep met rozemarijn
Verbrokkel de schapenkaas in de soep, zet de staafmixer erin en mix alles tot een romige, gladde massa. Indien nodig doe je er nog wat water bij. Breng het op smaak met zout.

Aardappelsoep met rozemarijn
Voor het serveren doe je de aardappelsoep in kommen en druppel je er met behulp van de steel van een lepel een paar druppels pompoenpitolie op. Misschien nog wat knapperig, vers brood erbij.


Pompoenpitolie gebruik je om de smaak van b.v. soepen of salades mee te verfijnen. Maar pas op: altijd mondjesmaat, want de smaak gaat al snel overheersen. Voeg het aan warme gerechten pas op het allerlaatste moment toe. Nooit laten meekoken.

 


download dit recept

Montenegrijnse recepten      Gerechten uit de keuken van Montenegro

 

Kovrljan
Maïsbrood met kaas

Dit maïsbrood wordt gemaakt met kajmak en witte kaas. Het is heerlijk met b.v. ajvar en een frisse salade.

Maïsbrood met kaas

Voor dit maïsbrood met kaas hebben we nodig:
300 gr. maïsmeel
1 zakje bakpoeder
1 snuf zout
80 gr. reuzel of boter
90 gr. kajmak (of een jonge roomkaas)
3 eieren
150 gr. witte kaas (“feta”, van koe-, schapen- of geitenmelk)
3 dl. water
Verwarm de oven voor op 200ºC.

Maïsbrood met kaas
Meng het maïsmeel met het bakpoeder en een snuf zout. Smelt de reuzel (of boter) op een zacht vuurtje. Klop de eieren, doe er een derde van de kajmak door, 1 el. van het gesmolten vet en de verkruimelde witte kaas. Meng dit samen met het water onder het maïsmeel.


Stort het beslag in een ingevette bakvorm van ongeveer ∅26 cm. en zet het in de voorverwarmde oven, 35-40 minuten.

Maïsbrood met kaas
Vijf minuutjes voor het einde van de baktijd haal je het er uit en snij je het maïsbrood in blokjes. Meng de rest van de gesmolten reuzel met de overgebleven kajmak. Dat giet je erover heen. Zet het maïsbrood terug in de oven en bak het verder af.

 


download dit recept

Montenegrijnse recepten      Gerechten uit de keuken van Montenegro

 

Podgorička zeljanica
Spinazietaart uit Podgorica

Toegegeven, Podgorica, de hoofdstad van Montenegro, kan zich bepaald niet tot de fraaiere steden van Europa rekenen. Een oude stad, dat is het wel, want deze plek wordt al sinds mensenheugenis bewoond.

Drie kilometer ten noord-westen van het centrum liggen de ruïnes van Doclea, een stad die ons al uit de Griekse tijd, dus lang vóór de Romeinen, bekend is. De Romeinse keizer Diocletianus is hier geboren, vandaar dat de Romeinen de stad omdoopten tot “Dioclea”, met het flauwe argument dat de “i” die in de oorspronkelijke naam ontbreekt, verloren was gegaan omdat de boeren de naam zouden hebben verbasterd.

Ook Podgorica zelf had aanvankelijk een andere naam. In de annalen komen we de stad voor het eerst tegen als “Birziminium”. Ook dat was blijkbaar geen bevredigende naam, want in de middeleeuwen werd het omgedoopt tot Ribnica, naar een van de riviertjes waaraan de stad is gebouwd. Vanaf 1326 werd het dan toch Podgorica, vanwege het heuveltje dat het stadscentrum domineert (de naam betekent letterlijk “onder de kleine heuvel”). Dat voldeed meer dan zeshonderd jaar naar volle tevredenheid, tot de stad in 1946 ter ere van Maarschalk Tito werd omgedoopt tot Titograd. In 1992, toen de Socialistische Republiek Joegoslavië werd opgedoekt en Montenegro samen met Servië verder ging, werd het weer gewoon Podgorica.

Wat nooit van naam is veranderd, is deze Podgorička zeljanica – Podgorica spinazietaart -, een hartige taart van maïsmeel, spinazie, feta, yoghurt en munt. Het recept is duidelijk beïvloed door de Ottomaanse overheersers, die hier vier eeuwen lang, tot ze in 1878 hun biezen moesten pakken, de scepter hebben gezwaaid. De basis van deze taart, het maïsbrood, kennen we natuurlijk vooral als het fameuze Servische “proja“, maar daarbij mogen we niet vergeten dat de maïs -van oorsprong een Zuid-Amerikaans gewas- de Balkan bereikte via Turkije. Het zijn echter vooral de munt, de feta en de yoghurt die wijzen op invloeden uit het Oosten.

podgorica spinazietaart
Van het oude Podgorica is nauwelijks meer iets over. In WOII werd de stad door bombardementen zo goed als van de kaart geveegd. Wat ervoor in de plaats gekomen is zijn kaarsrechte blokken van grauwe woonkazernes, een moderne Orthodoxe kathedraal en een Westers ogend stadscentrum.

 

Voor onze vegetarische Podgorica spinazietaart hebben we nodig:
500 gr. spinazie
200 gr. lente-uitjes (met het groen!)
100 gr. verse munt
500 gr. feta
100 gr. yoghurt (10% vet)
5 eieren
250 gr. grof maïsmeel
1½ olijfolie
zout en peper
boter

Podgorica spinazietaart
Was de uien, de munt en de spinazie en laat het goed uitlekken. Hak het allemaal fijn.


Doe de olijfolie in een hoge pan en zet hem op een laag vuurtje. Doe er de gesnipperde ui en de gehakte spinazie en munt in. Kruid het met een beetje zout (niet te veel, want de feta is ook al zout) en laat het afgedekt 5 minuutjes gaan, zodat de spinazie haar vocht kan verliezen.

Podgorica spinazietaart
Ondertussen verbrokkel je de feta in de yoghurt. Meng het goed en doe het in de pan. Laat het al roerende een paar minuutjes doorwarmen, tot de kaas smelt. Zet het vuur uit en laat het afkoelen.


De eieren en het maïsmeel mogen er nu ook bij. Meng het allemaal goed door.

Podgorica spinazietaart
Verwarm de oven voor op 220ºC. Zet een bakblik of springvorm even in de oven om een klein beetje warm te worden. Haal het er weer uit en vet het goed in met een klont boter. Giet het deeg in het bakblik en schuif het in de oven. Bak de taart in 40 minuten gaar en goudbruin.


Dien de Podgorica spinazietaart op met een flinke schep zure room.

 


download dit recept