Tag archieven: streetfood

Tsjechische recepten      Gerechten uit de keuken van Tsjechië

 

Trdelník
Schoorsteencake

Oorspronkelijk stamt deze zoete lekkernij uit Hongarije, waar dit cilindervormig gebak, dat daar bekend staat als kürtőskalács, al eeuwenlang wordt gemaakt. In vroeger tijden boven het vuur van de open haard; nu te koop in de stalletjes op zowat iedere straathoek, waar het vers wordt gebakken. Ook in Slowakije en Tsjechië is het een geliefde traktatie geworden die op markten, braderieën, kermissen en andere happenings ter plekke in kraampjes kakelvers wordt gemaakt. Dat bakken gebeurt op lange houten rollen die boven een open houtskoolvuurtje worden rondgedraaid. Dat hebben we thuis natuurlijk allemaal niet, maar niet getreurd: met een paar lege bierflesjes en een oventje komen we een heel eind!

Trdelník

Voor onze huisgemaakte trdelník hebben we nodig:
500 gr. bloem
1 pakje droge gist
2½ dl. melk
30 gr. suiker
2 eieren
80 gr. gesmolten (maar niet hete!) boter
1 ei voor het bestrijken
gemalen noten, suiker, kaneel, etc.

Trdelník
Meng in een schaaltje een paar eetlepels warme melk met een beetje suiker en de gist. Laat het een kwartiertje staan.


Meng in een schaal de bloem met de suiker, de gesmolten boter, de rest van de melk, de losgeklopte eieren en het gistmengsel. Kneed er een deeg van. Zet het afgedekt weg op een warme en tochtvrije plek. Laat het deeg zo een kleine drie kwartier rijzen.

Trdelník
Ondertussen verwarm je de oven voor op 180ºC.


Rol het deeg uit op een lichtjes met bloem bestoven werkblad. Snij het in lange repen. Wikkel de repen deeg rond glazen potten of (bier)flessen die je hebt omwikkeld met aluminiumfolie. Klop het ei los en bestrijk daarmee de trdelník. Rol ze lichtjes door de suiker.

Trdelník
Zet de met deeg omwikkelde flessen/potten in de voorverwarmde oven en bak de trdelník in een kleine tien minuten gaar en goudbruin.


Rol ze meteen als ze uit de oven komen door een zoetigheid naar keuze: b.v. gehakte (wal)noten (evt. met honing), kaneelsuiker, of b.v. een mengsel van suiker en gemalen maanzaad. Haal de trdelník van de rol en maak er een feestje van.

Trdelník

 

Trdelník
download dit recept

Tsjechische recepten      Gerechten uit de keuken van Tsjechië

 

Štramberské uši
Stramberkse oren

De hele misère was begonnen in het jaar 1206, toen ene Temüjin, een stamleider in het verre Mongolië, de kans zag de andere stammen te verenigen onder zijn leiding en zich liet uitroepen tot Dzjengis Khan, de “Grote Leider”. Nog geen vijf jaar later begon hij aan zijn veroveringstochten. Eerst tegen de Chinezen, dan richting het westen. In 1218 stond de “Gouden Horde” aan de Kaspische zee; in 1220 in Kashmir en Noordelijk India; en in 1225 hadden ze de Kaukasus, Rusland en Perzië onder de voet gelopen. Dzjengis stierf in 1227. Volgens de een viel hij van zijn paard, volgens een ander was het van ouderdom en volgens een derde lezing liet hij het leven tijdens een wip met een prinses. Hoe het ook zij, daarmee was de ellende nog niet voorbij. Zijn opvolgers trokken vrolijk verder. Op 9 april 1241 hakten ze bij de Silezische stad Liegnitz een Pools/Duits leger onder Hendrik de Vrome in de pan en waren Polen en Hongarije aan hun genade overgeleverd.

Nog geen maand later vielen de Mongolen Moravië binnen. Moordend en plunderend trokken ze rond en bereikten aan de vooravond van Hemelvaartsdag, 8 mei 1241, het stadje Štramberk. De bevolking zag wel dat een redelijk gesprek met deze wildemannen geen optie was en vluchtte naar het kasteel op de heuvel Kotouč, vanwaar ze met lede ogen moesten toekijken hoe hun stadje werd geplunderd en de sukkelaars die niet snel genoeg een veilig heenkomen hadden kunnen vinden werden uitgemoord. Menig schietgebedje steeg ten hemel terwijl de Mongolen zich met de buit in hun kampement terugtrokken om feest te vieren en zie: er geschiedde een wonder. Donkere wolken pakten zich samen, de lucht brak open en een enorme hoosbui plensde neer op het land. De mannen van Štramberk zagen hun kans schoon, slopen de heuvel af naar het nabijgelegen meer, waarvan ze de dam met schoppen en houwelen ondermijnden. Onder de aanhoudende hoosbui bleef het waterpeil maar stijgen tot de dam uiteindelijk brak en het water van het meer op het Mongoolse kamp afraasde. De Mongolen, die als rechtgeaarde steppebewoners natuurlijk geen van allen een zwemdiploma hadden, verdronken jammerlijk.

De volgende dag, toen het gestopt was met regenen en het water was gezakt, zochten de Štramberkenezen hun geroofde spulletjes weer bij elkaar tussen de dode Mongolen. Daar deden ze een gruwelijke ontdekking: zakken vol met afgehakte oren vonden ze, trofeeën van de Mongoolse campagne in Moravië, klaar voor verzending naar de Grote Khan.

Op 11 december 1241 stierf in het verre Mongolië de Grote Khan, Ögedei. De Mongolen trokken volgens gebruik terug huiswaarts voor de verkiezing van een opvolger. Ze zijn nooit meer teruggekeerd.

In Štramberk worden tot op de dag van vandaag oorvormige koekjes van peperkoekendeeg gebakken, de Štramberské uši, of Stramberkse oren, ter herinnering aan hun wonderbaarlijke redding op die fatale Hemelvaartsdag van bijna achthonderd jaar geleden.

Stramberkse oren

Stramberkse oren. Die maken we met:
500 gr. bloem
300 gr. fijne suiker
80 gr. honing
3 eieren
½ el. cacao
de schil van ½ citroen
3 tl. kaneel
4 kruidnagelen
½ tl. gemalen anijszaad
1 mespuntje gemalen steranijs
1 mespunt gemalen venkelzaad

Stramberkse oren
Om Stramberkse oren te maken meng je alle ingrediënten in een grote kom. Kneed er een deeg van en laat het 24 uur afgedekt in de koelkast rusten.


De volgende dag verwarm je de oven voor op 170ºC.

Stramberkse oren
Bestuif een werkvlak lichtjes met wat bloem. Rol er het deeg op uit tot een dunne lap. Steek er met een vorm van Ø 8 – 10 cm. ovalen of rondjes uit.


Vet een bakplaat in en bestuif hem lichtjes met grof meel. Daar leg je de oortjes op. Schuif de plaat in de oven en bak ze 3 tot 5 minuten. Als de randen van de oortjes roze worden zijn ze goed.

Stramberkse oren
Ondertussen zet je kopje en/of glazen klaar, net zoveel als je oortjes in de oven hebt liggen.


En nu moet je heel snel te werk gaan, anders gaat het mis. Terwijl ze nog heet zijn rol je twee tegenoverliggende zijden over elkaar, zodat je een soort open ijshoorntje krijgt. Nee, niet met je handen, anders kun je naar de dokter! Gebruik twee spatels. Zet elk oortje in een kop of glas en laat ze daarin afkoelen. Zo behouden ze hun vorm. Nogmaals, je moet snel werken, want als ze afkoelen worden de oortjes hard en breken ze als je ze probeert te vouwen.

Stramberkse oren
Deze Štramberské uši eet je zo, of gevuld met slagroom en vruchten zoals b.v. aardbeien, of je dompelt ze in de gesmolten chocolade, etc., etc.

 


download dit recept

Hongaarse recepten      Gerechten uit de keuken van Hongarije

 

Kürtőskalács
Schoorsteencake

Kraampjes waar verse kürtőskalács of schoorsteencake (kürtő = schoorsteen; kalács = cake) wordt gebakken vind je op elke markt, braderie, festiviteit en happening, niet alleen in Hongarije, maar ook in de omringende landen. Het is een cilindervormig, niet al te zoet gebak dat bestrooid wordt met allerlei smakelijke zaken zoals b.v. gehakte walnoten, kokos, kaneel, amandelen, sesamzaadjes, en alles wat er verder aan lekkers te verzinnen is.

Kürtőskalács wordt gebakken met behulp van een houten cilinder met een diameter van zo’n 10-12 cm. Daardoorheen loopt een dunne ijzeren staaf met een handvat, die dient om de rol te kunnen draaien. Het deeg wordt om de rol gewikkeld, en wordt boven gloeiende kooltjes al draaiend gebakken.

Kürtőskalács - schoorsteencake
kürtőskalács

Voor deze Hongaarse kürtőskalács oftewel schoorsteencake hebben we nodig:
500 gr. bloem
30 gr. gist
1 dl. melk
1 zakje vanillesuiker
zout
2 eieren
wat geraspte citroenschil
100 gr. gesmolten boter
naar keuze: kokos, kaneel, gehakte of gemalen noten, sesam, vanillesuiker (etc., etc.)

Kürtőskalács - schoorsteencake
Van de bloem, de gist, de melk, vanillesuiker, zout en de eieren maak je een deeg. Laat het rijzen op een warme plaats tot het twee maal in volume is toegenomen.


Rol het deeg uit tot een lap van 1 cm. dikte, en snij het in stroken van 2 – 3 cm. Wikkel de stroken rond een houten cilinder zoals hierboven beschreven en laat de kürtőskalács al draaiend boven een zacht houtskoolvuurtje gaar worden.

Kürtőskalács
Wanneer het deeg begint te kleuren bestrijk je de kürtőskalács met boter en bestrooi je hem met de poedersuiker. Bak verder tot de suiker mooi gekarameliseerd is.


Als je noten op je kürtőskalács wil, klop dan een ei los en haal de rol erdoor. Dan bestrooi je het met poedersuiker en noten.

Kürtőskalács
Het bakken van een kürtőskalács duurt ongeveer 10-15 minuten. Haal hem voorzichtig van de rol af en zet hem rechtop op tafel, zodat iedereen er een smakelijk stuk van af kan breken.

 

Kürtőskalács
Kürtőskalács is van oorsprong een traditioneel gebak uit Transsylvanië,
waar het al eeuwenlang boven het vuur van de open haard wordt gemaakt.

 


download dit recept

Hongaarse recepten      Gerechten uit de keuken van Hongarije

 

Lángos

Lángos is een in olie gebakken plat brood van gistdeeg. Traditioneel wordt het bestreken met knoflookolie en zure room en bestrooid met geraspte kaas en/of gesnipperde rode uien, maar daar stopt de fantasie van de lángos-bakkers niet. Talloze variaties zijn mogelijk: met ham, met worst, met tomaten, met paprika, met bonen, met kaas en ga zo maar door: lángos wordt belegd met alles wat je binnen het redelijke maar kunt bedenken. De Hongaarse variant op de pizza, zullen we maar zeggen. In Hongarije, maar ook in de omringende landen, is lángos een razend populair fastfood. Lang hoef je nooit te zoeken naar een kraampje waar ze lángos verkopen. Vooral in de zomer, als snack aan de stranden van b.v. het Balatonmeer, is lángos een onmisbaar onderdeel van een geslaagd dagje uit.

lángos

lángos

voor 6 stuks lángos hebben we nodig:
400 gr. bloem
5 el. lauwe melk
15 gr. verse gist (of 5 gr. droge gist)
½ tl. zout
¼ l. melk
olie om te frituren (zonnebloem-, maïs- of arachide-olie)

en voor het opdienen:
200 gr. zure room (crème fraîche)
2 tenen knoflook en een beetje olie
150 gr. harde kaas (b.v. Goudse)

Lángos

Deze Hongaarse lángos maak je zo:

Lángos
Doe het meel in een kom. Maak in het midden een kuiltje. Los de gist op in 5 el. lauwe melk en giet het in het kuiltje. Roer het met een klein beetje van het meel tot een startdeeg. Dek het af met een doek en laat het een kwartier staan op een warme plaats.

Lángos
Doe er dan het zout bij en kneed het tot een deeg, waarbij je er tijdens het kneden steeds met kleine scheutjes tegelijk ongeveer 2½ dl. lauwe melk bij giet. Maar pas op: niet meer dan nodig is om een stevig brooddeeg te krijgen. Bestuif het deeg met een beetje meel, dek het af en laat het 30 minuten rijzen op een warme plek.

Lángos
Ondertussen doe je de zure room in een kom, kruid je het met wat zout en roer je het glad. Maak wat knoflookolie door de knoflook door de knijper te drukken en te vermengen met een klein beetje olie. Rasp de kaas.

Lángos
Verdeel het deeg voor de lángos in 6 stukken, vorm van ieder stuk een bal en plat het met je handen tot een dunne schijf. De rand moet iets dikker zijn dan het midden. Verhit een ruime laag olie in een koekenpan en bak de lángos in 2-3 minuten per kant bruin, of bak ze in de hete frituur. Laat ze even uitlekken op een stuk keukenpapier.

lángos

Lángos
Dien de lángos lekker heet op, bestreken met de knoflookolie met daarop een flinke klodder zure room en bestrooid met geraspte kaas. Een gesnipperde rode ui, dat mag er ook nog op.

Lángos
download dit recept