Gerechten uit de keuken van Tsjechië
Utopenec
Worstjes in azijn en peper
Deze in azijn, uien en flink wat peper ingelegde worst is een geliefd hapje bij bier en borrel in Tsjechië. De smaak is niet zozeer heet, zoals je met al die peper zou verwachten, maar vooral fris, kruidig en zurig. Van harte aan te bevelen voor b.v. een zomers koud buffet.
Het woord “utopenec” (mv.: utopenci) betekent letterlijk “verdronken man”. Dat zou te maken kunnen hebben met het verhaal dat de uitvinder van dit lekkers een kroegbaas annex molenaar zou zijn geweest, die tijdens het uitoefenen van zijn beroepen verdronken is (naar alle waarschijnlijkheid was het een watermolen). Een andere verklaring -want de borreltafel is bij uitstek de gelegenheid om duistere mysteries te ontrafelen- luidt dat de worstjes hun naam danken aan de aanblik die ze bieden, opeengepropt achter het glas van hun potje: bleek-roze, langwerpige lichaamsdelen die reddeloos zijn ondergedompeld in het vocht.
De worstjes die meestal voor deze utopenci gebruikt worden zijn špekácky. Dat zijn korte, dikke worstjes van fijngemalen varkens- en rundvlees met daarin stukjes spek. Een andere worst die veel wordt gebruikt is Ostravská klobása: worst uit Ostrava. Dat is een gerookte varkensworst die begin jaren ’60 is bedacht door de slager František Pekárek, hoog werd onderscheiden door de autoriteiten en al snel razend populair werd, al was het alleen maar omdat er toen, onder de communisten, niet veel anders te krijgen was.
Geen špekácky en ook geen Ostravská klobása? Geen nood. Utopenec kun je met allerlei soorten worstjes maken, zolang ze maar niet al te sterk gekruid zijn. Neem b.v. kleine braadworstjes of varkenschipolata. Runder- of kalfsworstjes kunnen natuurlijk ook, maar b.v. ook Neurenberger worstjes zijn op deze wijze ingemaakt erg lekker. Neem alleen geen salami-achtige worst of bloedworst. Dat wordt niks.
Voor onze utopenci hebben we nodig:
1 kg. worstjes (zie boven)
1 tl. zout
1 tl.gemalen witte peper
6 Spaanse pepertjes
3/4 l. azijn
5 laurierbladeren
10 hele pimentkorrels
10 zwarte peperkorrels
5 grote uien
Kook de worsten een kwartiertje (kan wat korter als het kleine worstjes zijn) zachtjes in gewoon water, met niets erin. Haal ze uit het water en laat ze afkoelen.
Doe de azijn in een pannetje samen met zout, peperkorrels, pimentkorrels en laurier. Breng het aan de kook, laat het een minuutje flink doorkoken en laat het dan afkoelen.
Snij de afgekoelde worstjes in de lengterichting in, maar niet helemaal door. Laat ook de uiteinden vast zitten. Bestrooi de worstjes van buiten en van binnen met peper en zout, Vooral van binnen goed met peper inwrijven. Klap de worstjes dicht en zet ze vast met een prikkertje.
Pel de uien en snij ze in ringen. Snij de Spaanse pepertjes in de lengte doormidden en verwijder het zaad. Doe de uienringen, de pepers, de laurierbladeren en de worsten om en om in glazen potten. Overgiet ze met de azijn. Zorg dat alles onder staat, zo nodig nog wat azijn toevoegen.
Dek de potten af en zet ze een week weg op een donkere en koele plaats.
Dien de worstjes op samen met wat van de ingemaakte uien. Die zijn er lekker bij.
Utopenci gemaakt met Neurenberger worstjes.
